Akustyczna strona świata

Aby zrozumieć otaczający świat potrzeba jest sprawnych zmysłów.

Zmysł słuchu odgrywa wiodącą rolę w poznaniu rzeczywistości.

Dzięki niemu rozumiemy dźwięki otoczenia i mowy.

Rozumienie mowy właściwe jest tylko człowiekowi.

Jak rozumiemy zatem akustyczną stronę świata?

Zapraszam do inspirującego świata rozumienia mowy poprzez słuch.

Dzięki zmysłowi słuchu możliwe jest przetwarzanie dźwięków otoczenia i mowy ludzkiej. Dzieje się to za pomocą funkcji słuchowych.

FUNKCJE SŁUCHOWE

• Recepcja dźwięków
• Lokalizacja
• Rozróżnianie
• Asocjacja (semantyzacja).
• Pamięć słuchowa
• Lateralizacja
• Kontrola słuchowa

Recepcja dźwięków mowy

Dzięki niej jesteś w stanie usłyszeć dźwięk.

Aby poprawnie słyszeć dźwięki mowy musisz odpowiednio ukierunkować uwagę słuchową. Ukierunkowanie uwagi możliwe jest dzięki programowi wychowania słuchowego. Głównym celem tego programu jest przypisywanie znaczenia do dźwięku: dźwięki otaczającego świata, dźwięki mowy, dźwięki muzyki.

Przypisywanie dźwiękom znaczenia, np. głos matki najważniejszy, zaspokaja potrzebę bezpieczeństwa. Wszystkie dźwięki są ważne dla dziecka- akustyczna strona świata- układ pierwszosygnałowy, jest to baza do rozpoznawania dźwięków mowy.

Dziecko nauczy się funkcji słuchowych na bazie dźwięków otaczającego świata. Rozwijanie strategii słuchowych na bazie dźwięków z otoczenia. JEST to baza dla wprowadzenia dźwięków mowy.

Zaburzenia przetwarzania słuchowego dotyczą przetwarzania dźwięków mowy przez mózg i umysł. Ośrodkowe zaburzenia przetwarzania słuchowego mogą mieć wpływ na mowę oraz procesy czytania i pisania.

• Są to zaburzenia w wyższych poziomach kory tzw. centralne zaburzenia słuchu (metoda Tomatisa)
• Poziom umiejętności przetwarzania słuchowego jest zróżnicowany; zaburzenia przetwarzania słuchowego dotyczą 5-7% pełnej populacji. U osób z zaburzeniami mowy i czytania ten procent jest większy.
• Diagnoza dzieci pod kątem przetwarzania słuchowego.
• Każda terapia poprawia jakość funkcjonowania dziecka/ stymulacja dziecka.
• Właściwe drogi pobudzania funkcji słuchowych- szkoła muzyczna- wyższy poziom funkcji słuchowych.
• Ryzyko dysleksji M.Bogdanowicz

PERCEPCJA MOWY

Ta funkcja słuchowa odbywa się na dwóch poziomach.

• Poziom biologiczny: procesy w narządzie słuchu
• Poziom umysłowy: procesy umysłowe, funkcje umiejętności słuchowe.

Złożony mechanizm percepcji słuchowej. Problem podstawowy leży po stronie biologii-ograniczenia ze strony funkcji umysłowych.

NA PRZETWARZANIE SŁUCHOWE SKŁADAJĄ SIĘ:

• Procesy słuchowe: poziom biologiczny
• Umiejętności słuchowe: poziom umysłowy

Centralne procesy przetwarzania słuchowego należy wiązać z mózgiem, natomiast umiejętności słuchowe z umysłem.

Nie jesteśmy w stanie ocenić poziomu mielinizacji mózgu- neuroobrazowanie nie jest aż tak rozwinięte. Kiedy na przykład uwaga dziecka jest wolniejsza, świadczyć to może o nieukończonym procesie mielinizacji umysłu. 

POZIOM BIOLOGICZNY

Przewodnictwo powietrzne i kostne, które umożliwia odbiór dźwięków generowanych przez nas i przez otoczenie.

POZIOM UMYSŁOWY

• ZACHOWANIA SŁUCHOWE (ASHA 1996)
• UMIEJĘTNOŚCI I ZDOLNOŚCI SŁUCHOWE (ASHA 2006)
• FUNKCJE SŁUCHOWE

Przetwarzanie słuchowe: obejmuje zarówno poziom biologiczny (ośrodkowy) jak i umysłowy.

• Łatwiej jest diagnozować umiejętności słuchowe niż procesy fizjologiczne zachodzące w korze słuchowej.
• Testy diagnozujące umiejętności słuchowe; zjawiska behawioralne, za które odpowiedzialne są ośrodkowe procesy przetwarzania słuchowego.
• Lokalizacja źródła
• Dyskryminacja dźwięków
• Rozpoznawanie dźwięków
• Analiza czasowa sygnału dźwięków
• Rozdzielczość czasowa
• Maskowanie
• Percepcja kolejności
• Integracja czasowa
• Umiejętność rozumienia mowy zniekształconej
• Umiejętność rozumienia mowy w obecności sygnału zagłuszającego. (sygnały niepełne, zniekształcone).Zjawisko kompresji szybka mowa, upraszczanie sygnału. W szkole dziecko może sobie nie radzić z sygnałem zniekształconym. Sygnały dźwiękowe na siebie się nakładają.

TESTY DO OCENY UMIEJĘTNOŚCI SŁUCHOWYCH

 Stosujemy u pacjentów u których obserwujemy opóźnienie mowy  co najmniej dwuletnie.

CENTRALNE ZABURZENIA SŁUCHU DEFINICJE CAPD

„NIEMOŻNOŚĆ PEŁNEGO WYKORZYSTANIA SŁYSZANEGO SYGNAŁU AKUSTYCZNEGO PRZY PRAWIDŁOWYM JEGO ODBIORZE W STRUKTURACH OBWODOWYCH.”(KATZ  1994)

„NIEPRAWIDŁOWOŚCI W PRZETWARZANIU SŁUCHOWYM NA POZIOMIE NEURONALNYM NIE WYNIKAJĄCE Z ZABURZEŃ FUNKCJI POZNAWCZYCH I JĘZYKOWYCH” (ASHA 2005)

-Trzeba odróżnić przewlekłe zapalenie uszu od centralnych zaburzeń słuchu.

-najpierw robimy badanie słuchu niedosłuch przewodzeniowy lub odbiorczy. Wynik badania słuchu krzywa słyszenia może być płyn w uszach.

Lewostronny niedosłuch wpływa na gorszą kontrolę emocji; spowodowany niedosłuchem.

Założenia diagnostyczne: należy diagnozować i różnicować: (centralne zaburzenia słuchu postępowanie diagnostyczne:

• Funkcje słuchowe
• Funkcje językowe
• Funkcje poznawcze

FUNKCJE SŁUCHOWE

• Audiologiczne testy diagnostyczne
• Badania podstawowe: AT, AS, AI,AEOAE, ABR, P300-RECEPCJA DŹWIĘKÓW( P300 –potencjał korowy uwagi słuchowej)
• Testy behawioralne- ocena, które z wyższych funkcji są zaburzone

FUNKCJE JĘZYKOWE

Badania logopedyczne: ocena sprawności językowych i komunikacyjnych (słuch fonematyczny, słownictwo, mowa bierna, czynna)

FUNKCJE POZNAWCZE

Badanie psychologiczne, ocena pod kątem zaburzeń poznawczych, zachowań emocjonalnych np. upośledzenie umysłowe.

• Rozwój emocjonalny dziecka; blokada emocjonalna; terapia matki; terapia rodziny; usuwanie zaburzeń ;czynnik emocjonalnych jest istotny w zaburzeniach słuchowych; praca z psychologiem; mowa rozwija się na tle pozytywnych emocji- właściwe kształtowanie rozwoju emocjonalnego dziecka; Edukacja ekranowa powoduje dwuwymiarowy mózg i problemy z emocjami u dziecka. Człowiek jest jednostką złożoną- integralność czynności.

Metody terapii:

• Metoda Tomatisa
• Indywidualna stymulacja słuchu Johansena/ AS i uproszczona
• Metoda Samonas wg Ingo Steinbacha
• Metoda Warnkego: uzupełnienie terapii sensorycznej
• Logopedyczne treningi słuchowe
• Fast Forword gry komputerowe
• Interaktywny Metronom