Jednym z najważniejszych obszarów oddziaływania szkoły jest bezpieczeństwo.
Bezpieczeństwo uczniów w sieci w dobie zdalnej edukacji to priorytet do pracy wychowawczej i profilaktycznej.
Ze względu na specyfikę funkcjonowania szkół warto w sposób szczegółowy przedyskutować w gronie pedagogicznym, ale również z rodzicami i uczniami kwestie dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu uczniów.
Istnieje wiele sfer dotyczących bezpieczeństwa, m.in. zagrożenia epidemiologiczne, pożar, ale również niebezpieczne zachowania uczniów, w tym zachowania w sieci.
Współpraca w zakresie cyberbezpieczeństwa dyrektora, pedagoga, nauczycieli, rodziców i samych uczniów dają gwarancję słuszności prawnej i odpowiedzialności wszystkich partnerów społecznych szkoły.
Bezpieczeństwo cyfrowe uczniów.
Edukacja w sieci wymaga przemyślanego procesu i przemyślanych działań ze strony szkoły i rodziców.
Praca uczniów z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość nakłada obowiązki za dyrektora szkoły, nauczycieli, rodziców i samych uczniów.
Wykorzystywanie internetowych zasobów edukacyjnych, praca z wykorzystaniem aplikacji, multimediów oraz innych narzędzi TIK.
W tym kontekście bezpieczeństwo cyfrowe uczniów jest priorytetem.
Informowanie uczniów, edukacja w zakresie zagrożeń wynikających z niewłaściwego poruszania się w przestrzeni cyfrowej jest równie ważna jak działania profilaktyczne i wychowawcze szkoły. Celem działań profilaktycznych jest budowanie odpowiednich postaw uczniowskich oraz promowanie wartości uniwersalnych.
W kontekście zdalnej edukacji istnieje potrzeba, a właściwie konieczność aby nauczyciele w sposób merytoryczny korzystali z zasobów internetowych oraz w sposób bezpieczny wykorzystywali aplikacje i inne narzędzia do zdalnej edukacji uczniów w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania szkoły stacjonarnej na skutek epidemii.
Internetowych zagrożeń jest bardzo wiele. Dotyczą one zarówno przestrzeni osobistej jak i przestrzeni społecznej.
Edukacja uczniów z zakresu cyberbezpieczeństwa wynika wprost z przepisów prawa oświatowego, dlatego jest obowiązkiem nauczycieli i wychowawców:
„upowszechniania wśród dzieci i młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie oraz kształtowania właściwych postaw wobec zagrożeń, w tym związanych z korzystaniem z technologii informacyjno-komunikacyjnych”, który nakłada na szkoły Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
Zadania, które realizuje szkoła w zakresie cyberbezpieczeństwa powinny mieć charakter profilaktyczny i znaleźć się w Programie Wychowawczo- Profilaktycznym.
Polityka bezpieczeństwa cyfrowego w szkole dotyczy bezpieczne korzystanie z zasobów internetowych oraz bezpieczną eksploatację sprzętu technicznego.
Standardy i procedury postępowania wypracowane w szkole na wypadek zaistniałego zagrożenia staną się swoistym drogowskazem postępowania w sytuacji kryzysowej.
Bardzo ważnym elementem w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego uczniów jest diagnoza potrzeb uczniów, nauczycieli i rodziców w tym zakresie oraz analiza ewentualnych zagrożeń mogących wystąpić w danej szkole, a także ewaluacja podjętych działań.
„Politykę bezpieczeństwa cyfrowego w szkole należy rozumieć jako zbiór zasad obejmujący procedury działania i reagowania w sytuacjach zidentyfikowanych i sklasyfikowanych jako występujące w cyberprzestrzeni szkoły oraz pojawiające się w związku z użytkowaniem sieci przez nauczycieli, uczniów i osoby trzecie.”(str. 62 „Bezpieczna Szkoła”)
Reakcja szkoły na zagrożenia wynikające z sieci uwzględniać muszą indywidualną sytuację każdego ucznia. Niestety złoty środek nie istnieje, dlatego rozwaga, budowanie odpowiedzialności wśród społeczności szkolnej, edukowanie są podstawą.
Szkolny lider bezpieczeństwa to jeden z wielu bardzo dobrych pomysłów na propagowanie działań profilaktycznych i wychowawczych z zakresu cyberbezpieczeństwa. Można również powołać zespół ds. bezpieczeństwa cyfrowego uczniów, w którym zaangażowani będą nie tylko nauczyciele, ale również przedstawiciele uczniów i rodziców.
Informatyk szkolny powinien być również kompetentną osobą w zakresie dbałości o bezpieczeństwo techniczne sprzętu i sieci szkolnej w zakresie odpowiedniego oprogramowania umożliwiającego to bezpieczeństwo.
Umowa cyfrowa między nauczycielem i uczniami.
W dobie zdalnej edukacji koniecznością wydaje się zawarcie cyfrowego traktatu między nauczycielem a uczniami.
Szkole uzgodnienia w zakresie cyberbezpieczeństwa dotyczą całej społeczności szkolnej i mają za zadanie edukować i zapobiegać działaniom niepożądanym w sieci.
Budowanie współodpowiedzialności uczniów za edukację w sieci jest procesem. Szkolna cyfrowa umowa to nic innego jak zestaw praw i obowiązków uczniów w dostępie do cyfrowej strony szkoły.
20 listopada rusza nowy projekt pt. : „Przystań w sieci”, który jest dedykowany dla uczniów i nauczycieli. Twórcy projektu, który powstał przy współpracy Facebook, NASK, UNICEF Polska skupiają się na zagrożeniach wynikających z edukacji online.
To jedna z wielu wartościowych inicjatyw, w których warto uczestniczyć.
Zasoby:
„Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów”