Okres burzy i naporów niesie ze sobą wiele zagrożeń.

Niestabilność emocjonalna, prowadzi do wielu rozterek w życiu osobistym młodego człowieka.

Niestabilność ta jest spowodowana zmianami hormonalnymi w organizmie człowieka

Wstyd dotyka go w wielu dziedzinach jego życia.

CIAŁO, WYGLĄD, ZDROWIE, RELACJE

Nastolatki wstydzą się swojego ciała.

Wiek młodzieńczy to okres, w którym rodzi się poczucie własnej niedoskonałości. Mankamenty wyglądu zewnętrznego, takie jak  np. trądzik, otyłość,  nie dadzą się ukryć na zewnątrz, powodując poczucie niekompletności i wybrakowania.

Burza emocjonalna w umyśle nastolatka powoduje, że często niewielka plamka na ubraniu jest bolesnym ciosem wywołującym lawinę emocji.

Rodzą się  złe myśli na swój temat. Jedni się wstydzą, że są niscy, u innych to samo uczucie powodować będzie zbyt wysoki wzrost.

Generalnie każde odstępstwo od ustalonej w głowie nastolatka normy daje poczucie niższości, wprowadza w zakłopotanie, jest źródłem rozterek.

Funkcjonowanie społeczne, relacje, zabieganie o pierwsze sympatie płci przeciwnej to sprawy wagi priorytetowej wieku adolescencyjnego. Młodzież wstydzi się braku markowych ubrań, pozycji społecznej rodziców, ilości posiadanych pieniędzy. Moja rodzina, pochodzenie, środowisko to punkty newralgiczne dla każdego nastolatka.

Ważne jest dla nich również to, jaką pozycję zajmuję w grupie społecznej, nie zrealizowane ambicje w związku z rozwijaniem swoich pasji, talentów, czy zainteresowań są pobudkami wewnętrznej wojny.

Nastolatki wstydzą się swojego charakteru lub swoich uczuć. Pierwsza miłość bywa często skrycie ukrywana, a wszelkie jej ślady zacierane na zewnątrz.

Samotność, alienacja werterowskie rozterki, zapytania o tożsamość identyfikacja siebie to nieodłączne elementy życia nastolatka.

Rodzimy się nadzy.

Naturalna spontaniczność i prawda znikają w toku wychowania, tak zwanej socjalizacji.

Negatywne przekonania na swój temat łączą się niewątpliwie z oceną społeczną.

Wiek nastoletni rodzi pytania?

Po co w ogóle żyję istnieję? Czy nie jestem chodzącą pomyłką, błędem, życiową wpadką moich rodziców? Dlaczego nikomu na mnie nie zależy? Czy jestem warta miłości? Czy ktoś mnie polubi?

Pytania te są wyrazem poszukiwania sensu istnienia na ziemi oraz kawałka swojej przestrzeni.

MASKA

Nastolatki często ubierają maski, które stają się  elementami ich własnej autoterapii polegającej na prezentacji innych siebie.  

Obserwując ludzi w tym wieku zauważa się dwie skrajne postawy.

Z jednej strony unikanie, wtapianie się w tłum, bycie szarą myszą, która nie rzuca się w oczy. Z drugiej strony nadmierne szpanowanie, swojego rodzaju manifest w postaci kolczyka tatuażu nazbyt kolorowego stroju, zachowania.

Obie te postawy mają jedno podłoże, „wstydzę się.”

Okazuje się, że strategie te nie są do końca skuteczne.  Nie jesteśmy w stanie zabezpieczyć się przed nowymi okolicznościami z którymi trzeba się zmierzyć. Codzienność niesie zdarzenia, ludzi oraz okoliczności.

Nie jesteśmy bezpieczni przez ludźmi.

Patrzenie na świat z perspektywy wstydu zaciemnia obraz rzeczywistości.

SEKS

Etap nastoletni to również wzrost zainteresowani sprawami seksu.

O tym się przecież nie mówi. Taką postawę przyjmują często rodzice, zapominając o fizjologicznym podłożu tej strony człowieka.

Czy jest to właściwe?  Nie wolno tego robić, to zakazane., Są konsekwencje? To nieprzyzwoite.

Tematy tabu są często powodem wstydu.

Ciało i seks to ważne kwestie w życiu każdego nastolatka, nie skłamię twierdząc, że w życiu każdego człowieka.

Myślenie nastoletnie zdominowane jest w tym zakresie przez  dwie skrajności. Z jednej strony wzmożone zainteresowanie tematyką seksualnej natury człowieka, z drugiej związanym z nią wstydem.

Jedno jest pewne zaszczepiony wstyd w dzieciństwie rzutuje na dorosłość oraz determinuje nasze działania w życiu zawodowym i rodzinnym.

UŻYWKI

To okres nastoletni jest czasem pierwszych inicjacji z alkoholem, dopalaczami, narkotykami.

Granicą jest eskalacja tej emocji oraz przeistoczenie w inną emocję, działanie lub chemiczne powściągnięcie przy pomocy dopalacza, alkoholu, narkotyków.

Wstyd to również wynik eksperymentów z używkami.

Nie odmówię, bo będę wyśmiany, nie przystaję do grupy, wyśmieją mnie się, co na to moja paczka? Te oraz inne wewnętrzne rozterki pamięta każdy z nas.

Konformizm z grupą społeczną i jednoczesny bunt wobec dorosłych to dwie składowe wieku nastoletniego.

Współczesne uzależnienia nastolatków obejmują coraz szersze przestrzenie. To już nie tylko papierosy, dopalacze, alkohol. Coraz częściej są to leki, nałogowe jedzenie, Internet,  zakupy i seks.

Używki oraz uzależnienia powodują konsekwencje i spustoszenia nie tylko fizyczne, ale przede wszystkim psychiczne. Za każdym z nich kryją się emocje. Świadomość własnych deficytów powoduje złość, lek, wstyd.

Alkohol, narkotyki, dopalacze to reakcja na trudne emocje. Czasem tak silne, że trudno je pokonać bez ”lekarstwa”.

 

Jak zatem radzić sobie z nadużywaniem używek przez dzieci i młodzież?

Podstawowa kwestia to zrozumieć mechanizmy leżące u podstawa i zapobiegać.

Każda emocja jest naszą integralną częścią. W odpowiedniej ilości pomaga. Tak jak niektóre trucizny, w odpowiednich stężeniach leczą. Kiedy jest jej za dużo ma niszczycielską siłę.

Z tego podstawowego założenia powinniśmy wyjść, planując oddziaływania terapeutyczne lub wychowawcze.