Każdy z nas rodzi się z wrodzoną potrzebą do komunikowania się.
Środowisko warunkuje w dużym stopniu rozwój mowy i języka.
Stymulacja językowa w dzieciństwie jest bardzo ważna. Często zmiana sposobu komunikowania się z dzieckiem, zwiększenie częstotliwości komunikatów oraz ich jakość wpływają na rozwój funkcji językowych dziecka.
Najlepsze oddziaływania na rozwój mowy i języka odbywają się w środowisku wychowawczym dziecka a więc w domu, przedszkolu, szkole. Stymulacja rozwoju mowy i języka równa się sukces skrojony na miarę możliwości dziecka!
Alalię rozpoznajemy i diagnozujemy do 12 miesiąca życia. Każde dziecko jest jednak indywidualne. Posiada naturalną tendencję do progresu.
Późny start mowy wpływa na dalszy rozwój dziecka. W trakcie rozwoju dziecka zwróćmy również uwagę na kluczowe elementy: siadanie, wstawanie, chodzenie! To ważne wskaźniki rozwojowe!
Pewna grupa czynników ryzyka może zaistnieć już w okresie prenatalnym. Wylewy dokomorowe, które mogą powodować martwicę pewnych struktur mózgowych i powodować opóźnienia rozwoju mowy i języka.
Często aby dobrze diagnozować zaburzenia rozwoju języka zwracamy naszą uwagę na objawy współwystępujące:
Czytanie i pisanie
Przetwarzanie fonologiczne
Zaburzenia zachowania
Zaburzenia emocjonalne
Często zdarza się tak, że opóźnienie rozwoju mowy jest przejawem innych istotnych zaburzeń klinicznych. Rozwój mowy i języka należy zbadać wielopoziomowo. Prawidłowy rozwój mowy to gwarancja prawidłowego rozwoju poznawczego dziecka.
Ważne aby działania terapeutyczne podjęte były szybko. Przeciwdziała to pogłębianiu się zaburzeń rozwojowych dziecka. Szybka terapia to większa szansa na restrykcję utraconych funkcji.
Wszelkiego rodzaju opóźnienia rozwoju mowy i języka mają znaczący wpływ na trudności w nauce dziecka.
Alalia diagnozowana jest w wyniku różnicowania i sprawdzania innych funkcji rozwoju dziecka.
KRYTERIA WYKLUCZAJĄCE
Badany jest m.in. poziom rozwoju umysłowego dziecka. Diagnozujemy również deficyty sensoryczne w zakresie słuchu, czy uszkodzenia obwodowego aparatu mowy, które mogłyby mieć wpływ na rozwój języka.
KRYTERIA WŁĄCZAJĄCE
Sprawdzamy, czy u dziecka występuje deficyt językowy. Motoryka duża i motoryka mała- czyli obniżona sprawność narządów artykulacyjnych.
Deficyt dotyczyć może również koordynacji wzrokowo- ruchowej, zaburzonej lateralizacji (nieustalonej/ skrzyżowanej), czy wreszcie nadaktywności psychoruchowej, przekładającej się na deficyt uwagi i pamięci.
Należy rozróżnić alalię a więc zaburzenie rozwoju języka wynikające z deficytu kompetencji o d mutyzmu- a więc zaburzeń mowy dziecka na tle emocjonalnym. Zadajemy wówczas pytanie w jakich sytuacji nie mówi dziecko?
ELEMENTY DIAGNOZY
Diagnoza rozwoju mowy i języka jest wielopoziomowa. Zbadać należy zarówno rozwój dziecka od strony medycznej- badania neurologiczne, jak również od strony psychiatrycznej. Trudności w interakcjach społecznych, stereotypie, zmiana zaburzeń osobowości.
Badamy również afonię, a więc zaburzenie na tle emisji głosu oraz wykluczamy problemy laryngologiczne.
Diagnoza psychologiczna dotyczy wykluczenia upośledzenia umysłowego oraz bada poziom inteligencji niewerbalnej.
Diagnoza pedagogiczna mieści się w zakresie trudności dziecka w czytaniu i pisaniu.
Podczas diagnozy logopedycznej oceniamy:
Deficyt językowy- stopień opanowania języka
Kompensacje komunikacyjne
Badania audiologiczne
Mowę dziecka badamy na każdym poziomie organizacji języka, a więc w zakresie, fonetyki, fonologii, morfologii, składni itd.
Mówienie dziecka to zdobyta przez niego w toku rozwoju sprawność systemowa, społeczna, sytuacyjna i pragmatyczna, a więc umiejętność interakcji.
Celem pracy nad rozwojem mowy jest budowanie kompetencji komunikacyjnej i językowej!