Globalna edukacja w XXI wieku okazuje się wynikać z szybkich zmian, które doświadczamy we współczesnym świecie. Nowoczesne technologie towarzyszą ludziom na każdym kroku. Nikt już nawet nie wyobraża sobie funkcjonowania bez telefonu komórkowego, tabletu, czy laptopa. W szkole używamy już nie tylko dzienników elektronicznych, dzięki europejskim projektom, programujemy z wykorzystaniem nowoczesnego oprogramowania, korzystamy z nowoczesnych narzędzi interaktywnych, ba nawet sami tworzymy materiały za pomocą aplikacji mobilnych oraz innych inspirujących i kreatywnych narzędzi multimedialnych.
Świat galopuje? Czy edukacja za nim nadąża?
Jest wiele projektów międzynarodowych o charakterze globalnym, które dedykowane są szkołom lub opracowywane w partnerstwie z innymi podmiotami. Polskie szkoły podejmują współpracę w ramach m.in.:
1. Wymiany międzynarodowej, Erasmus, Erasmus +, organizacje non profit- YFU.
2. Programu e-Twinning – portal edukacyjny e- Twinning to europejska społeczność szkolna, która gromadzi szkoły i przedszkola z całej Europy (i nie tylko). Współpracuje za pomocą mediów elektronicznych. E- Twinning to również doskonalenie zawodowe nauczycieli. Uczniowie i nauczyciele wykorzystują Internet we współpracy z krajami w sieci – współdziałają, wymieniają się informacjami i materiałami do nauki. Program zgromadził już niemal 400 tysięcy nauczycieli ze 160 tysięcy szkół, którzy łącznie pracują przy ponad 50 tysiącach różnorodnych projektach rocznie.
3. Projekty międzynarodowe, których celem jest popularyzowanie kultury innych krajów w Polsce i nauka języka angielskiego.
AIESEK największa na święcie organizacja działająca w 122 krajach działająca na poziomie globalnym, realizująca projekty międzynarodowe. Współpracuje z ONZ przy wdrażaniu 17 celów zrównoważonego rozwoju.
Globalizacja nieodłącznie wiąże się rozwojem nowoczesnych technologii, również w edukacji, tak aby mogła ona nadążyć za światem, zmieniającym się w ułamku każdej sekundy, dlatego tak powszechne jest ich wykorzystanie przy realizacji projektów z instytucjami partnerskimi.
Globalizacja dotyczy również kompetencji kształconych w szkole. W roku 2018 PISA przeprowadziła badania, które dotyczą oceny globalnych kompetencji uczniów. Kompetencje te mają umożliwić realizację celów zrównoważonego rozwoju.
2015 roku 193 kraje zobowiązały się do osiągnięcia 17 celów zrównoważonego rozwoju (CZR) uzgodnionych przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Czy uda się to osiągnąć, zależy w dużej mierze od tego, co w tej chwili dzieje się w salach lekcyjnych w szkołach na całym świecie.
Jaki jest zatem zestaw globalnych kompetencji? Zapraszam do zapoznania się z menu kompetencji globalnych.
Pytanie zasadnicze, które z zaproponowanych kompetencji zamawiamy do naszej praktyki? A może w zestawie? I z jakiego posiłku kompetencyjnego korzystamy? Obiadowego? Kolacyjnego? Śniadaniowego? Na deser?
Jeszcze jedna rzecz, którą musimy sobie uświadomić: czy w szkole jest miejsce na nauczanie globalnych kompetencji? To z pewnością nie oznacza konieczności dodania nowych przedmiotów dla uczniów w szkole, raczej trzeba będzie zintegrować aspekty globalnych kompetencji z przedmiotami szkolnymi.
Kompetencje globalne skupiają się przede wszystkim na budowaniu relacji między ludźmi. Pozytywne relacje, otwarta komunikacja, podmiotowość to podstawy, fundamenty budowania świata BEZ BARIER. Trudna jest odpowiedź na pytanie skąd tyle nieporozumień i konfliktów międzyludzkich na świecie. Antidotum na te problemy to przede wszystkim doradztwo oparte na uniwersalnych wartościach, z którego wynikają propozycje kreatywnych i twórczych rozwiązań. Ważna jest również polemika oparta na szacunku dla drugiego człowieka, zaufaniu oraz prawa do wolności i wyboru.
W dobie społeczeństwa informacyjnego ważne jest kształtowanie postaw ludzkich opartych na uniwersalnych wartościach, aby młody człowiek umiał nie tylko pozyskiwać, przetwarzać i udostępniać pozyskiwane informacje za pomocą nowoczesnych technologii informatycznych, ale również aby umiał je wartościować i oceniać, odnosić do uniwersalnego systemu wartości.
Przykład edukacji globalnej dla przedszkolaków na podstawie bajki: „Tosia odkrywa czekoladę”.
Skąd pochodzi czekolada? Ze sklepu, fabryki a może jeszcze dalej? Co stanie się, gdy te pytania zada sobie mała misia Tosia? Bohaterką bajki jest miś Tosia, która wyrusza w daleką podróż, po to by poznać odpowiedź na pytanie skąd się bierze czekolada.
Historia Tosi jest punktem wyjścia do rozmowy z dziećmi o sprawiedliwości, jakości żywności, którą spożywamy – jej pochodzeniu, czy przetwarzaniu. Oprawą bajki jest zestaw scenariuszy, które mogą być inspiracją do zajęć z różnymi grupami wiekowymi i rodzicami.
Bajka została wydana w ramach projektów „Zrozum świat przedszkola współfinansowanego ze środków Komisji Europejskiej oraz „Bliżej świata” współfinansowanego w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2014 r.