Czym jest wychowanie dziecka?
Wincenty Okoń w „Słowniku Pedagogicznym” podaje definicję, która integruje zaplanowaną działalność społeczną wielu instytucji, rodziny, czy też środków masowego przekazu.
Celem wychowania dziecka są pozytywne zmiany w jego osobowości, które wyrażają się w jego stosunku do świata i ludzi.
Od czasów Juliusza Słowackiego wciąż w głowach kłębi się niezdefiniowany cytat:
„Lecz zaklinam – niech żywi nie tracą nadziei i przed narodem niosą oświaty kaganiec.”
Kto jest odpowiedzialny za wychowanie dziecka szkoła, czy rodzice?
Proces wychowania dziecka to splot współpracy rodziny, szkoły oraz otaczającego świata.
Niestety oddziaływania te są różne, co prowadzi często do dysonansów w rozwoju osobowości dziecka.
Z jednej strony konserwatywna szkoła, z drugiej liberalni rodzice. To wszystko okraszone niczym nie ograniczonym dostępem do Internetu, czy telewizji.
Nawet najbardziej profesjonalnie przygotowany program wychowawczo- profilaktyczny może okazać się nieskuteczny w zetknięciu z toksycznym wpływem środowiska.
Stąd tak ważna jest dobra komunikacja pomiędzy szkołą, a rodzicami.
Dzięki dialogowi możliwe jest wypracowanie indywidualnych strategii wychowawczych uczniów oraz dążenie do spójności celów wychowania, wartości.
Porozumienie i współpraca wymagają rozmowy.
Wspólnym celem jest z całą pewnością dobro dziecka.
Szkoła nie powinna również narzucić swojego programu wychowawczo- profilaktycznego. Bardzo ważne jest wysłuchanie postulatów rodziców, skorzystanie z ich doświadczenia, danie możliwości zadawania pytań?
Porozumienie między rodzicami i szkołą jest trudne, zwłaszcza w obliczu utartego na przestrzeni lat schematu, że szkoła to instytucja, urząd.
Czy wychowanie dziecka jest skomplikowane?
Wincenty Okoń podaje w „Słowniku Pedagogicznym” aż 19 obszarów działalności wychowawczej, m.in. wychowanie etyczne, fizyczne, intelektualne, internacjonalistyczne, laickie, moralne, muzyczne, obronne, obywatelskie, patriotyczne, plastyczne, przez pracę, religijne, seksualne, środowiskowe, świeckie, umysłowe, zdrowotne, zespołowe.
Poza tym mnogość koncepcji i celów wychowania poszczególnych rodzin sprawia, że porozumienie jest nie tyle skomplikowane, co staje się próbą dla rodziców i szkoły.
Kompromis w tym zakresie wróży budowie stabilnych mostów, które łączą najważniejsze edukacyjne podmioty.
Ciągłe doskonalenie.
Wychowanie młodego człowieka to proces ciągłego doskonalenie się nie tylko dziecka, ale również rodzica i nauczyciela, który z nim pracuje.
Doskonalenie działań wychowawczych szkoły staje się kontynuacją dialogu rozpoczętego w pierwszym dniu pobytu uczniów w szkole.
Konsekwencją współpracy jest dobre działanie na rzecz wychowania uczniów, które jest oparte na doświadczeniu.
Spójność z przepisami prawa.
Szkoła działa w określonych ramach prawnych.
Program wychowawczo- profilaktyczny oraz szkolny zestaw programów nauczania stanowią koherentną całość i są realizowane przez wszystkich nauczycieli.
Cele działalności wychowawczo- profilaktycznej szkoły, wartości bliskie społeczności szkolnej, poszczególne treści wychowawcze oraz przykładowe sytuacje wychowawcze to tylko wybrane elementy konstytutywne działalności wychowawczej szkoły.
Równie ważny jest szkolny system zajęć pozalekcyjnych rozwijających talenty i zainteresowania dziecka, czy alternatywne systemy motywacyjne stosowane w szkole.
Od 2017 roku kiedy to w życie weszły nowe akty prawne dąży się do scalenia programu wychowawczego i profilaktycznego w jeden dokument.
Wychowanie i profilaktyka idą w parze. Uchwycenie relacji między działaniami profilaktycznymi i wychowawczymi szkoły stanowi istotę zmiany.
Integracja osobowości młodego człowieka, pożądanych umiejętności życiowych oraz warunków wychowawczych prowadzi do rozwoju.
Według Zbigniewa B. Gasia profilaktyką nazywamy kompleksową interwencję, której celem jest kompensowanie niedostatków wychowania. Z tego założenia wynika konieczność połączenia tych dwóch obszarów działalności szkoły w serdecznym uścisku szkoły, rodziców oraz środowiska lokalnego.