W tym roku szkolnym jednym z priorytetów realizowanych w szkołach był rozwój kreatywności uczniów.
Kreatywność i innowacyjne myślenie to jednak ważne aspekty edukacji dziecka, nie tylko ze względu na realizowane priorytety Ministra Edukacji Narodowej.
Każdy rodzic i nauczyciel wie, że rozwój kreatywności jest ważny w życiu każdego człowieka.
Czym zatem jest kreatywność oraz innowacyjność oraz jak wspierać ich rozwój?
Istnieje wiele definicji kreatywności.
Krzysztof Schmidt definiuje kreatywność jako zdolność człowieka do generowania nowatorskich i oryginalnych pomysłów, które służą rozwiązywaniu różnorodnych problemów życia codziennego.
Kreatywność człowieka zakłada kierowanie się w swoich działaniach postawą proinnowacyjną.
Zestaw przymiotów związanych z innowacyjnością człowieka to m.in. otwartość na nowe rozwiązania, umiejętność uczenia się, gotowość to podejmowania ryzyka oraz postawa krytyczna wobec rzeczywistości.
Okazuje się, że potencjał człowieka charakteryzujący jego poziom kreatywności oraz innowacyjności jest bardzo ważny w kontekście wyzwań życiowych, osobistych i zawodowych.
Świat zmienia się dynamicznie.
Codziennie generowane są nowe sytuacje, do których trzeba podejść kreatywnie oraz innowacyjnie.
To główne postulaty dla stwarzania w szkołach przestrzeni dla rozwijania tych pożądanych cech ludzkiej osobowości.
Niestety coraz więcej jest postulatów ze strony rodziców i nauczycieli, które mówią o tym, że szkoły zabijają kreatywny potencjał uczniów i nie uczą innowacyjnego podejścia do świata.
Czy w tych spostrzeżeniach jest ziarno prawdy? Gdzie upatrywać należy przyczyny tego stanu rzeczy?
Szkoła to wielokierunkowy wymiar rozwoju człowieka. W tej złożonej przestrzeni przenikają się wpływy i oddziaływania ludzkie oraz czynniki związane ze środowiskiem, metodami stosowanymi w dydaktyce, czy warunkami dyktowanymi przez zasobność portfeli organów prowadzących szkołę.
Celem kształcenia każdego człowieka jest przede wszystkim jego harmonijny rozwój we wszystkich sferach jego funkcjonowania.
Liczy się nie tylko rozwój fizyczny, ale również społeczny, emocjonalny i umysłowy.
Co na ten temat mówi preambuła Podstawy Programowej oraz inne akty prawne, m.in. rozporządzenie MEN z 14 lutego 2017 w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego:
Kreatywność to podstawa wykształcenia młodego człowieka, który chce być przystosowany do warunków współczesnego świata.
Aby jednak zaszczepić w uczniach pierwiastek myślenia w sposób kreatywny oraz rozwijać cechy proinnowacyjne nauczyciele muszą po pierwsze zdawać sobie sprawę z ważności tych celów edukacyjnych.
Brak jest przede wszystkim wiedzy na temat sposobów rozwijania tych ważnych strategicznie aspektów kształcenia uczniów.
Podstawą każdego kształcenia, w tym również nauczycieli jest wiedza.
Budowanie zaplecze merytorycznego na temat kreatywności i postaw proinnowacyjnych zaczyna się w działaniu.
Każdy z nas posiada w sobie potencjał do bycia kreatywnym.
Ludzie różnią się jednak między sobą poziomem kreatywności. Codziennie każdy z nas generuje pomysły oraz nowe rozwiązania, podejmuje wyzwania, odpowiada na pytania oraz styka się z sytuacjami po raz pierwszy.
Wysiłek, który podejmujemy w momencie zetknięcia się z czymś nowym, rozwiązywanie nowych problemów tu i teraz, czy testowanie nowych rozwiązań to właśnie kreatywność.
Dziennik refleksyjnego praktyka.
Ważne jest, aby każdy uczeń w swojej edukacyjnej przestrzeni posiadał miejsce na zapisywanie własnych pomysłów, refleksji, pytań, czy myśli dotyczących przerabianego materiału, czytanej książki, artykułu.
Przepracowanie przez indywidualne filtry informacji docierających do nas ze środowiska zewnętrznego to punkt wyjścia dla generowania nowych pomysłów i rozwiązań.
Pomysłów i rozwiązań w tym również tych cyfrowych jest bardzo wiele.
W ostatnim czasie na popularności coraz bardziej zyskują blogi. Sama specjalizuję się w prowadzeniu bloga edukacyjnego Kreatywna Akademia. Dzięki niemu nie tylko porządkuję własną wiedzę, ale przede wszystkim dzielę się nią z innymi.
Każdy uczeń, nauczyciel może mieć własne miejsce w sieci- blog. Nie potrzeba do tego żadnych nakładów pieniężnych. Istnieją bowiem bezpłatne narzędzia w sieci służące prowadzeniu bloga.
Blog to przestrzeń kreatywnego przygotowywania pomysłów do działania.
Literatura:
D. Janczak, M. Grześlak: „Rozwijanie kreatywności i postaw proinnowacyjnych uczniów z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.”