Obserwacje lekcji stwarzają szansę do doskonalenia procesu uczenia się w szkole.
Obserwacje w szkole mają jeden cel, a mianowicie ulepszanie procesu uczenia się.
Uzyskanie informacji o lekcji, a następnie definiowanie wartościowych wniosków jest warunkiem budowania szkoły, w której proces uczenia się uczniów odgrywa znaczącą rolę.
Doskonalenie pracy nauczyciela jest warunkiem efektywnego nauczania.
Zaufanie jest podstawą OK obserwacji, która staje się punktem wyjścia dla wartościowych rozmów nauczycieli o procesie uczenia się.
Arkusz obserwacji lekcja wspiera budowanie mocnych stron lekcji.
Tworzenie sytuacji, w których nauczyciele mogą od siebie uczyć się doskonali warsztat pracy nauczyciela, który czerpie cenne wskazówki na temat prowadzonej lekcji.
Nauczyciele mogą uczyć się od siebie nawzajem.
Ustal cel obserwacji
Sprecyzowanie obszaru, który będzie podlegał obserwacji jest ważnym krokiem, który buduje perspektywę ulepszenia konkretnego fragmentu lekcji.
Usprawnienie procesu uczenia się odbywa się na podstawie sformułowanych wniosków i rekomendacji, które dotyczą konkretnej części lekcji np. budowanie celów, kryteriów sukcesu, informacji zwrotnej, czy stosowanych metod.
Wyznaczenie obszaru zawęża proces obserwacji, ukierunkowuje go, dzięki czemu lekcja nie jest rozmytym obarem całości.
Przykładowe obszary, które mogą podlegać monitorowaniu:
- Cele lekcji i kryteria sukcesu,
- Monitorowanie osiągnięcia kolejnych kryteriów sukcesu przez nauczyciela,
- W jaki sposób kryteria sukcesu zostały przepracowane przez uczniów podczas lekcji,
- Udzielanie informacji zwrotnej przez nauczyciela podczas lekcji,
- Praca w grupach,
- Podsumowanie lekcji
Fakty są drogą rozwojową
Obserwacja służy poprawie procesu uczenia się. Ciągłe ulepszanie i zmianą są wpisane w nasze życie. Wskazówki w formie twardych zaobserwowanych faktów dotyczących procesu uczenia się nauczyciel ma szansę budować wartościowe lekcje, oparte na uczeniu się uczniów.
Obserwacja dotyczy, tego co robi nauczyciel i uczniowie.
Czynności podejmowane w interakcji na lekcji nauczyciel- uczeń są kluczowe w budowaniu kompetencji uczniów.
Budowanie obszarów obserwacji, fakty obserwowane podczas lekcji mogą być ważnym wskaźnikiem i prowokatorem dyskusji na temat uczenia się.
Arkusz obserwacji Lekcji OK
Znajomość kamieni milowych, które są ważne w prowadzeniu lekcji OK, sprzyja budowaniu pewności siebie nauczyciela.
Warto zaznaczyć, że zaobserwowane fakty nie są brakami w prowadzeniu lekcji, ale raczej obszarami do doskonalenia.
Fakty zaobserwowane podczas lekcji dotyczyć mogą m.in. zachowania uczniów, tego co mówi nauczyciel, zadawanych pytań, zadań i aktywności proponowanych uczniom podczas lekcji.
Prowadząc obserwację nie należy oceniać oraz wartościować podejmowanych przez nauczyciela i uczniów działań na lekcji.
Zadawanie niesłabnących pytań o mocne strony lekcji oraz obszary rozwojowe przybliża nauczyciela do wypracowania cennych wskazówek doskonalących warsztat pracy.
Arkusz obserwacji
Dobrze skonstruowany arkusz obserwacji zwraca uwagę na proces uczenia się uczniów.
Rozmowa po-obserwacyjna
Każda obserwowana lekcja kończy się sformułowaniem wniosków. Przekazanie ich nauczycielowi ma formę rozmowy po- obserwacyjnej.
Rozmowa po-obserwacyjna odbyć się powinna w krótkim czasie po obserwacji lekcji w atmosferze bezpieczeństwa i zaufania.
Warto zadbać, aby rozmowa odbywała się twarzą w twarz. Nauczyciel zaczyna od przedstawienia mocnych stron lekcji, według np. pytań:
- Z czego jest Pani zadowolona?
- Co się udało?
- Jakie sukcesy widzi Pani w przeprowadzonej lekcji?
Następnie obserwator w postaci faktów mówi dalej o dobrych stronach lekcji na podstawie tego, co zauważył.
W tym punkcie warto odnieść się do obszaru/ obszarów obserwacji i omówić swoje spostrzeżenia na w odniesieniu do lekcji.
Mocne strony pracy nauczyciela powinny być punktem wyjścia jego zmiany. Zmianę budujemy na zasobach.
Następnie obserwator zadaje pytania dotyczące obserwowanych zajęć. Pytania dotyczą lekcji i mają na celu doprecyzowanie obserwowanych faktów.
Baczenie na korzyści dla uczniów podczas lekcji buduje dobre momenty lekcji, jeśli nauczyciel nieustająco zadaje sobie pytanie, które działania wpływają na uczenie się uczniów?
„Zaobserwowałam, że precyzyjnie podałeś cele uczenia się. Wpływa to niewątpliwe na uczenie się uczniów. Jakie działania mógłbyś podjąć, aby cele były bardziej zrozumiałe dla uczniów.”
Warto również zatroszczyć się o potrzeby nauczyciela. Być może potrzebuje pomocy?
Wsparcie w postaci pozytywnego zdania na koniec rozmowy stwarza szansę na wprowadzenie do praktyki edukacyjnej.
zasoby: https://as.ceo.org.pl/sites/as.ceo.org.pl/files/9._obserwacja_kolezenska.pdf