W szkole „uczącej się” wciąż się poszukuje nowych możliwości.
Dzięki nieszablonowemu myśleniu, łączenia wiedzy z wielu dziedzin, pracy zespołowej, ciekawości oraz kreatywności możliwy jest proces uczenia się oparty na odpowiedzialności ucznia, który tą aktywność podejmuje.
Ważny jest sam proces uczenia się, który prowadzi do zmiany na lepsze, swoistej adaptacji do zmieniających się warunków rzeczywistości, w których funkcjonujemy.
Na czym zatem polega ten innowacyjny proces edukacyjny w założeniach OUS?
SZKOŁA JEST ORGANIZACJĄ UCZĄCĄ SIĘ
Ta koncepcja edukacyjna posiada niepodważane podstawy teoretyczne.
Koncepcja uczenia się w działaniu LEARNING BY DOING, LEARNING ORGANIZATION Petera Senge jest istotna z punktu widzenia kształtowania kompetencji uczniowskich we współczesnej szkole, której głównym zadaniem jest propagowanie koncepcji uczenia się przez całe życie.
Peter Senge Amerykanin, teoretyk zarządzania szkołą, nazywany często „Strategiem XXI wieku” ze względu na swoje idee na temat przywództwa w oświacie, szkoły, jako organizacji uczącej się oraz procesu uczenia się uczniów.
Ciągle funkcjonuje stary niedialogowy model edukacji, w którym nie dopuszcza się prawa do błędu, zmiany oraz poprawy korekty, leżącej przede wszystkim po stronie ucznia.
Tym czasem zmianie ulegają realia,w których funkcjonujemy na co dzień świat się zmienia każdego dnia.
Szkoła jest organizacją uczącą się, jeśli każdego dnia stara się poszerzać, udoskonalać, wzmacniać i ulepszą perspektywę własnego funkcjonowania. Nieustanne uczenie się to dążenie do doskonałości, ulepszanie i poprawianie w myśl japońskiej filozofii keizen, która mówi o tym, że zawsze coś można poprawić, ulepszyć, zmienić.
Adaptacja do zmieniających się warunków środowiskowych, doskonalenie, samodoskonalenie ludzi w niej przebywających i pracujących stanowią siłę szkoły.
Codziennie nabywamy nową wiedzę, nowe umiejętności, życie daje nam nowe możliwości.
Ważnym czynnikiem decydującym o efektywności tej nauki jest informacja zwrotna, a więc uzyskanie wiedzy na temat popełnianych błędów. W jaki sposób możemy je skorygować?
WSPÓŁPRACA– to podstawa budowania modelu szkoły uczącej się.
Nauczanie projektowe, gdzie wspólnie tworzy się projekty, dzielimy na etapy, formułujemy cele rozwoju opiera się w głównej mierze właśnie na współpracy. Taka forma komunikacji jest obca społeczności szkolnej.
Szkoła to swoisty magazyn nauki i pomysłów. Stworzenie przyjaznego środowiska, odpowiedniej infrastruktury, sprzyjającej procesom uczenia się zapewni skuteczny przepływ wiedzy, a to motor napędzający motywację do pracy uczniów.
Zaangażowanie nauczycieli to w głównej mierze ich osobiste predyspozycje, chęci oraz umiejętności wyniesione ze studiów.
Ważną rolę spełniają również umiejętności przywódcze dyrektora szkoły, to w jaki sposób motywuje on swoich nauczycieli do wdrażania innowacji w szkole podczas procesu edukacyjnego w klasie szkolnej. Ważna jest współpraca z rodzicami oraz stabilność zespołu nauczycielskiego, który może wypracować określone cele rozwojowe dla siebie i uczniów.
Duża liczba zmian w prawie oświatowym nie sprzyja kształtowaniu szkoły jako organizacji uczącej się, ponieważ zaburzony zostaje model stabilności na poziomie krajowym. JST nie są dofinansowane i mają ograniczone możliwości finansowego wsparcia szkół, które ograniczają się zazwyczaj do zaspokojenia elementarnych potrzeb szkoły.
Na skutek biurokratyzacji polskiej szkoły pojawia się zjawisko przeładowania informacyjnego nauczycieli i dyrektora szkoły. Średnio 37 aktów prawnych rocznie nakłada na dyrektora szkoły obowiązek zapoznania się z nimi, przeanalizowania oraz wdrożenia do pracy w szkole.
Co zatem powinna kształcić polska szkoła, aby nosiła miano innowacyjnej, a raczej proinnowacyjnej?
- Zarządzanie zmianą oraz improwizacja,
- Nauka, jak pracować nad kilkoma pomysłami jednocześnie,
- Nauka zdolności do oparcia się pokusie natychmiastowej nagrody, wyrabianie nawyku oczekiwania na nagrodę,
- Niestandardowe myślenie, nawet jeśli oznacza to niezgodność z dotychczasową opinią.
- Nauka przewodzenia innym,
- Nauka rozwijania orientacji na przyszłość,
- Nauka odwagi i podejmowania ryzyka,
- Nauka wyjaśniania i nadawania sensu światu,
- Nauka, jak zmienić perspektywę i patrzeć na problem z rożnych punktów widzenia,
- Nauka jak być ciekawym i odkrywać możliwości,
- Uczenie, jak się uczyć,
- Nauka analitycznego myślenia,
- Nauka jak rozwijać pomysły swoje i innych,
- Nauka podejmowania decyzji, terminowości, brania na siebie odpowiedzialności, zarządzanie ryzykiem,
- Nauka współpracy, jak osiągnąć synergie, jak słuchać sugestii innych i próbować nowych pomysłów,
- Nauka wytrwałości, nie poddawania się zbyt szybko,
- Nauka jak rozwijać zainteresowania i świadomość, że posiadanie hobby jest zasobem,
- Nauka jak rozwiązywać problemy i pokonywać przeszkody.
Opracowanie na podstawie ankiety „Szkoła dla innowatora” s. 117.
W tym samym badaniu ponad 60% respondentów wyraża opinię, że kształtowanie kompetencji proinnowacyjnych ma pozytywny wpływ na karierę zawodową uczniów.
Dyrektorzy polskich szkół sprzyjają inicjatywom podejmowanym w szkole mającym na celu rozwój kompetencji kluczowych. Nauczyciele deklarują również ze na ocenę ucznia ma wpływ jego ciekawość poznawcza, kreatywność oraz proponowane przez niego nowatorskie rozwiązania.
Na ocenę wpływa również poziom wiedzy oraz umiejętności z danego przedmiotu.
Podstawa programowa realizowana w szkole sprzyja kształtowaniu kompetencji innowacyjnych w ocenie nauczycieli. Szkoła według nich kształci niezależne myślenie i odwagę w poznawaniu świata.