Po co edukacja?
To pytanie, które niejednokrotnie zadają uczniowie, ale również nauczyciele i rodzice.
Jest ono wyrazem chęci poznania, jakie są podstawowe cele edukacji oraz czemu tak naprawdę ma ona służyć.
Ken Robinson zawiera sens edukacji człowieka w czterech aspektach: gospodarka, kultura, społeczeństwo, ale przede wszystkim rozwój osobisty.
Świat jest szeroki i piękny.
Najważniejszym zadaniem w edukacji jest pokazanie go dzieciom. Spójność wychowania i obcowania z naturą pozwalają na pełen rozkwit człowieka.
Badania pokazują, że głęboki kontakt człowieka z naturą wpływa pozytywnie na stan jego zdrowia, w tym m.in. na koncentrację oraz na inne funkcje poznawcze.
Powrót do źródeł oznacza na przykład organizację zajęć z wykorzystaniem naturalnych talentów uczniowskich np. zajęcia majsterkowanie, gdzie uczniowie rozkładaliby na części pierwsze różne urządzenia.
Czasami nadmierne skupiamy się jako rodzice na niebezpieczeństwach, które czekają na dziecko. Najlepszą metodą na wyzbycie się tych lęków jest zaufanie i uczenie dziecka rozróżniać rzeczy naprawdę niebezpieczne od tego, co jedynie zawiera element ryzyka.
Celem wychowania jest młody człowiek, odpowiedzialny, odporny, silny i przede wszystkim samowystarczalny. Szczęśliwy dorosły, który stawia czoła wyzwaniom, rozwiązuje problemy. Człowiek, który wstaje z kolan pomimo przeciwności losu.
Aby osiągnąć taki cel, dzieci muszą być kreatywne i pomysłowe. Umiejętność oceny świata pod kontem jego możliwości stwarza szanse i pomaga rozwijać się, niczym pączek na drzewie jabłoni wiosną.
Chodzi również o to, by dziecko miało chęć do wytrwałej pracy przez lata, bo taka praca prowadzi do spełniania życiowego, definiowanego jako sukces.
Sukces to swoista mieszanina pasji, talentów predyspozycji, ale przede wszystkim uporczywości i wytrwałości.
Nowoczesne media, bierność i marazm dzieci i młodzieży, brak działania, samodyscyplina, której nie ma, emocjonalność człowieka są głównymi zagrożeniami XXI wieku.
Co zatem pozostaje?
Aktywność fizyczna, dzięki niej zwiększa się motywacja, samodyscyplina, determinacja, ukierunkowanie na cel.
Projekty, dzięki którym rozwijamy wiele kluczowych kompetencji i działamy multidyscyplinarnie.
Zaangażowanie w wiele edukacji, tak mówił Kurt Hahn już pod koniec XIX wieku.
Jego zdaniem celem edukacji jest „nakłanianie ludzi do podejmowania doświadczeń kształtujących wartości (…) pomysłowa przedsiębiorczość, niezmordowany duch, nieustępliwość w dążeniu do celu, gotowość do rozsądnych wyrzeczeń, współodczuwanie”
Myśląc o edukacji dziecka odpowiedzmy sobie szczerze na pytanie, jakiego dorosłego chcemy wykształcić? Jakie kompetencje powinien posiadać?
Świat fizyczny, materialny, który istnieje obok Ciebie jest światem, w którym żyją inni ludzi. Istnieje również twój osobisty świat wewnętrzny to twoje uczucia, wizje, wyobrażenia, myśli.
Edukacja pomaga z jednej strony zrozumieć oba światy. Ważne aby dziecko potrafiło odnaleźć się w świecie zewnętrznym, jak również istotne jest rozumienie siebie, własnych emocji, zdawanie sobie sprawy z własnych talentów, pasji, zainteresowań.
Edukacja nieodłącznie wiąże się z emocjami.
Wszystkie doświadczenia człowieka, które wpływają na trwałość przyswajanej wiedzy i umiejętności to jest skuteczna rodzaj edukacji.
Ken Robinson definiuje jeden z czterech celów edukacji zakorzeniony w gospodarce.
Wychowujemy młodych ludzi do rynku pracy, tak aby w przyszłości mogli wykonywać zawód oparty na własnych talentach i zainteresowaniach i być wartościowymi obywatelami społeczeństwa.
Świat zmienia się. Rośnie presja egzaminów zdawanych na studia. Mało wagi przywiązuje się do kształcenia zawodowego, które się w ogóle zdewaluowało. Nie wiemy, jakie zawody będą potrzebne na rynku pracy za 15- 20 lat w dobie powszechnej automatyzacji i robotyzacji życia.
W związku z tym kształcąc młodych ludzi zadbać należy o wyposażenie ich w plecak pełen kompetencji użytecznych nie tylko w pracy, ale przede wszystkim w życiu.
Celem edukacji dziecka jest również jego rozwój społeczny.
Rozwój społeczny i emocjonalny człowieka ściśle wiążą się ze sobą. Szkoła to miejsce budowania relacji oraz codziennej komunikacji face to face.
Charakter społeczny procesu uczenia się ma podłoże społeczne. Wyga zatem pracy grupowej, współpracy, określenia celów, czy rozwiązywania problemów.
Kompetencje społeczne rozwijać możemy poprzez różnego rodzaju projekty i programy edukacyjne angażujące społeczność szkolną. Kompetencje te pomagają w życiu dorosłym współistnieć w rodzinie, w paczce przyjaciół, w społeczności w pracy, ponieważ życie w społeczeństwie jest naturalną potrzebą każdego człowieka.
Celem edukacji według Kena Robinsona jest również rozwój kulturowy jednostki.
Kultura to nie tylko określenie sztuk pięknych, teatru czy muzyki, ale również zespół przekonań, wartości sposobów zachowania, które decydują o przynależności do danej społeczności.
Uczmy dzieci rozumieć kulturę, z której się wywodzą, a także być tolerancyjnym na różnorodność kulturową świata.
Ze względu na postępujące procesy globalizacji świata, w tym poprzez Internet, współcześni młodzi ludzie wychowują się w sieci kultur. Tak zwany kulturowy patchwork charakterystyczny jest dla dużych aglomeracji miejskich.
Różnice kulturowe mogą stanowić pozytywne źródło kreatywności, ale również być powodem konfliktów np. na tle przekonań religijnych muzułmanizm i chrześcijaństwo, które w konsekwencji prowadzą do zbrojnych konfliktów. Warto budować tolerancję i akceptację dla różnic, zwłaszcza w obliczu, że świat staje się coraz bardziej zatłoczony.
Najwyższym celem edukacji jest rozwój osobisty ucznia, uwzględniający jego potencjał, pasje, talenty.
Osobisty wymiar edukacji podsycanej motywacją wewnętrzną dziecka do uczenia się, poszerzania horyzontów myślowych oraz pracy nad swoimi słabościami, tak by mogło lepiej zrozumieć otaczający go świat i ludzi, jest wyzwaniem dla nauczycieli i rodziców.
Indywidualizacja to również stwarzanie warunków do spersonalizowanej nauki, dbanie o dobrostan dziecka we wszystkich sferach. Bogaty program nauczania oparty na różnorodności, twórcze metody pracy z dzieckiem wspierają edukację.
Wszystkie cele edukacji w wielu wymiarach służą dziecku i przygotowują je do życia, szczęśliwego i spełnionego życia.
W poszukiwaniu spełnienia.
Odkrywanie talentów, rozbudzanie zainteresowania nauką, stwarzanie możliwości to klucz do efektywnej edukacji.
Edukacja nie jest tylko zbiorem teorii i faktów. Obok nich uczeń dysponować powinien również odpowiedziami na pytanie „jak?” oraz powinien umieć dokończyć zdanie „wiem, że…”.
Ta swoista mozaika wiedzy nieodpowiadającej na różne pytania tworzy tak zwaną kompetencje człowieka, niezbędną do funkcjonowania w rzeczywistości.
Kompetencje to również swoisty zbiór wartości, a więc czynnik związany z naszym odczuwaniem i emocjami.
Kompetencje ewaluują w toku naszej nauki. Śmiało mogę powiedzieć, że w toku naszego życia, bo uczymy się przez całe życie. Wyrafinowanie, sprawne poruszani się w zakresie danej kompetencji umożliwia odniesienie sukcesu życiowego.
Ciekawość to naturalne paliwo dla rozwoju Twojego dziecka. Jest niezwykle istotnym czynnikiem podtrzymującym chęć uczenia się. Rozpalajmy ją poprzez zadawanie pytań, ciekawe inspirujące projekty oraz zadania będące dla dziecka wyzwaniem.
Kreatywność to cecha ludzi twórczych, twórcze społeczeństwo to innowacyjny świat. Każdy człowieka posiada wyobraźnię, którą jest wstanie przekuć w kreatywność. Dzieje się to poprzez działanie, ponieważ kreatywność to wprowadzenie pomysłów będących w sferze wyobraźni w życie i nadanie im wartości.
Krytycyzm to analiza treści, pomysłów z wykorzystaniem dowodów oraz głosu rozsądku. Ocena pod kontem sensu, prawdy, kłamstwa jest niezwykle istotnym elementem edukacji w dobie fali informacyjnej z Internetu zalewającej świat.
Komunikacja jest podstawą budowania relacji społecznych. Jasne i zrozumiałe wyrażanie swoich myśli, jak również interpretowanie myśli innych, to istotne elementy procesu edukacji każdego człowieka.
Współpraca to wspólne dążenia ludzi dla osiągnięcia spójnych celów. Dzieki niej społeczeństwa rozwijają się. Ludzie osiągają dzieki niej również osobiste zyski np. SA aktywnymi obywatelami i osiągają sukces życiowy.
Współczucie.
Współczesny świat cierpi z powodu braku empatii, przemoc fizyczna i emocjonalna w szkole i poza nią mają swe źródło w braku empatii. Empatia jest przejawem najwyższego człowieczeństwa.
Opanowanie to również element edukacji przyszłości zwłaszcza w świcie lenków i depresji uczniowskich warto jest sięgnąć po techniki odkrywania swojego wewnętrznego ja.
Obywatelstwo, przejawiające się w aktywnej postawie obywatelskiej jest priorytetem dla budowania wspólnot demokratycznych i narodowych. Prawa i obowiązki, żywe zainteresowanie wspólnym dobrem, wiedza jak funkcjonują systemy polityczne w Europie i na świecie to kluczowe zagadnienia budowania kompetencji obywatelskich.
Na Podstawie: „Ty, Twoje dziecko i szkoła” Ken Robinson.