Program nauczania jest współzależy od wielu czynników, m.in. od zespołu uczniów w klasie, współpracy nauczycieli, wyborów dokonywanych przez nich.
Nauczyciele budują proces uczenia się w klasie szkolnej wokół programu nauczania. Warto zastanowić się, które elementy znajdą się w jego centrum, a które na peryferiach.
Program nauczania stanowi unikalny zestaw wiedzy i umiejętności merytorycznych uczniów, z którymi pójdą dalej w świat.
Program nauczania definiuje również poziom trudności oraz oczekiwane postępy uczniów.
Planowanie i ewaluacja programu nauczania.
Program jest ważnym strategicznym elementem procesu planowania nauczyciela w klasie szkolnej.
W kontekście programu wiele miejsca zajmuje jego ewaluacja. Skupia się ona na odpowiedzi na kluczowe pytanie, które treści i umiejętności przynoszą uczniom największe korzyści?
Programy nauczania tworzone są w oparciu o podstawę programową. Ich autorzy biorą pod uwagę główne założenia najważniejszego dokumentu w państwie na temat nauczania. Nie oznacza to jednak, że nauczyciele muszą ślepo podążać za autorem. Powinni oni mieć przede wszystkim na względzie uczniów, z którymi pracują oraz ich obraz po ukończeniu szkoły.
Kształtowanie kompetencji kluczowych staje się w tym ujęciu priorytetem.
Zasoby.
Na podstawie programu nauczania nauczyciele planują kolejne lekcje, korzystając z wielu zasobów dostępnych zarówno w podręczniku, jak również w wielu innych źródłach.
Postępy uczniów.
Odpowiedź na pytanie, czym są postępy ucznia?, stwarza wiele problemów wytrawnym pedagogom na co dzień pracujących z uczniami.
Aby prawidłowo zaobserwować postępy uczniów, trzeba ich dobrze znać. Nauczyciele muszą się orientować, co uczniowie już wiedzą i potrafią w odniesieniu do zagadnień omawianych na podstawie programu nauczania.
Znajomość wiedzy uczniów na wejście może wpływać na dobór treści nauczania, który nie zawsze jest zgodny z obranym programem nauczania. Zwłaszcza wtedy, kiedy jest to program nie napisany przez nauczyciela, ani też nie modyfikowany.
Dobra znajomość uczniów pomaga nauczycielowi dawać informacje zwrotne, które wpływają na postępy uczniów w nauce. Każdy uczeń posiada swój indywidualny zestaw wiedzy i umiejętności, z którym rozpoczyna lekcję.
Dialog o edukacji.
Bardzo ważną kwestią w budowaniu edukacji podmiotowej jest dialog nauczycieli o szkole. Rozmowy nauczycieli o postępach uczniów, sposobach uczenia się klasie szkolnej, dobrych praktykach sprzyjają uczeniu się.
Czym jest wartościowa nauka?
Odpowiedź na to pytanie często przybiera formę koła wypełnionego celami, kryteriami sukcesu, czy informacją zwrotną.
Wymiana doświadczeń edukacyjnych nauczycieli, która odbywa się systematycznie, staje się źródłem indywidualnej niezastąpionej wiedzy o uczeniu się w szkole. Na jej podstawie należy budować dobrą edukację.
Spotkania nauczycielskie mają jeden cel, służą poprawie uczenia się uczniów.
Stworzenie w szkole kultury opartej na dialogu nauczycielskim sprzyja wypracowaniu wielu pomocnych strategii uczenia się w klasie szkolnej.
Współodpowiedzialność wszystkich członków społeczności szkolnej sprzyja współpracy opartej w na wspólnych celach, strategiach oraz wspólnej chęci budowania dobrej szkoły.
Współpraca skupia się wokół tworzenia warunków, w których uczniowie robią postępy.
Rozmowy o edukacji w szkole w ramach zespołów samokształceniowych mają znaczący wpływ na planowanie lekcji, a tym samym na jakość nauczania.
Na podstawie: J. Hattie „Widoczne uczenie się dla nauczycieli”.