Sen pełni w naszym życiu ważną rolę.
Sprzyja nie tylko regeneracji organizmu po dniu pełnym wrażeń, zdarzeń oraz różnych aktywności człowieka, ale pomaga utrwalać wiedzę.
Liczy się nie tylko ilość snu, ale przede wszystkim jego jakość.
Jakość snu zależna jest od występujących podczas spania faz oraz ilości ich powtórzeń w ciągu nocy.
Jak rozumieć pojęcie konsolidacji w kontekście dobrego snu człowieka?
Okazuje się że podczas snu uczymy się treści, które czasem z mozołem próbowaliśmy opanować w ciągu dnia.
Neurony, które tworzą reprezentację, aktywują się podczas snu. Po uczeniu się zachodzą dalsze zmiany w przetwarzaniu nauczonych treści, które prowadzą do poprawy efektów uczenia się. Zmiany te zachodzą właśnie podczas spania.
Sen dzielimy na odpowiednie stadia- etapy.
Aby człowiek był należycie wsypany i miał dobre samopoczucie, podczas spania musi wystąpić tzw. Faza REM oraz sen głęboki.
Sen człowieka dzieli się na pięć lub sześć kolejno po sobie następujących faz: sen lekki, sen głęboki, następnie faza REM.
Mówi się, że sen posiada architekturę.
Jak to się dzieje, że uczymy się we śnie?
Kora mózgowa i hipokamp są ze sobą połączone.
Podczas snu głębokiego świeżo nauczone treści w hipokampie aktywują się i dochodzi do ponownego ich przetwarzania. Można powiedzieć, że następuje przenoszenie śladów pamięciowych z hipokampa do kory.
Spizer mówi „ We śnie hipokamp pełni rolę nauczyciela kory”.
Informacje zmagazynowane w hipokampie podczas fazy snu głębokiego wędrują do kory nowej.
Co dzieje się zatem w fazie REM?
W tej fazie pojawiają się sekwencje aktywności.
Współczesne badania neuronalne wskazują na to, że można porównywać wzorce aktywacji neuronów w marzeniach sennych z wzorcami towarzyszącymi zachowaniom podczas czuwania.
Sen pełni bardzo ważną rolę w rozwoju mózgu.
Szczególne znaczenie ma proces konsolidacji.
Konsolidacja to umysłowy proces utrwalania treści, informacji, umiejętności, tzw. śladów pamięciowych, nabytych w ciągu dnia. Polega ona na przyroście połączeń synaptycznych, zmianie reakcji chemicznych w mózgu.
Komu zależny na przyswojeniu nauczonych na klasówkę z historii faktów powinien zadbać o zdrowy sen. Nie wolno rezygnować ze snu na rzecz uczenia się. Powinniśmy troszczyć się o to, aby nie zaburzać naturalnej architektury naszego snu.
Sen głęboki i faza marzeń sennych współdziałają ze sobą. Służą one transferowi i przetwarzaniu informacji zgromadzonych w hipokampie. W fazie marzeń sennych dochodzi do ponownego odtworzenia nowo nauczonych treści. To takie replay nauczonych wiadomości.
Ciekawostka.
Wieloryby delfiny i ptaki mają zadziwiająca możliwość snu jednopółkulowego.
Zwierzęta te śpią, pozostawiając jedno oko otwarte. Otwarte oczy są oznaką czuwania jednej półkuli mózgowej. Drugie oko zamknięte oznacza, że druga półkula mózgu śpi. W przypadku delfinów sen jednopółkulowy zapewnia wynurzanie i oddychanie, więc jest niezbędny dla przeżycia.
Ptaki są w stanie dostosować swój sposób spania w zależności od niebezpieczeństwa danej sytuacji.
Sen powstał w wyniku ewolucji i pełni ważną funkcje optymalizuje proces przetwarzania informacji.
Literatura:
Spizer ” Jak uczy się mózg?”