Kształcenie na odległość nie jest złudzeniem.
To konieczna dzisiejszość, w której odnaleźć musimy nowe reguł, zaplanować działania edukacyjne oraz na bieżąco rozwiązywać pojawiające się problemy.
Wszystkie działania pedagogiczne nauczycieli odbywają się w sieci.
W związku z tym inteligentny nadzór pedagogiczny obiecuje spokój w szkole.
Utrzymanie ciągłości funkcjonowania placówek oświatowych możliwe jest dzięki sprawnej organizacji dyżurów pracowników niepedagogicznych. Odbywa się to jednak tylko w niezbędnym zakresie.
Nadzór dyrektora szkoły również odbywa się zdalnie.
Monitorowanie realizacji podstawy programowej, kontrolowanie przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa, wspomaganie i ewaluacja muszą przebiegać w warunkach kształcenia na odległość.
W jaki sposób zaplanować niezbędne działania dyrektora szkoły, aby skutecznie wywiązać się ze swoich obowiązków?
Rozporządzenie MEN z 17 sierpnia 2017 definiuje podstawowe zadania dyrektora szkoły, które powinny być również realizowane podczas nauczania zdalnego.
Warto zastanowić się w jaki sposób dokumentować przebieg zdalnego nauczania w placówce oraz obserwować prowadzone przez nauczycieli zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze?
Ewaluacja
Istnieje wiele aspektów nauczania zdalnego, które warto poddać ewaluacji wewnętrznej.
Jeżeli w placówce rozpoczęte zostały działania ewaluacyjne, to warto przeanalizować na jakim etapie się znajdują oraz podjąć decyzję co do ich zasadności w obecnej sytuacji.
Należy jednak pamiętać, że jeżeli dyrektor podejmie decyzję o zmianie obszaru pracy szkoły poddawanego ewaluacji, to powinien o tym poinformować Radę Pedagogiczną.
Ankiety, wywiady w formie online są jak najbardziej do zastosowania podczas nauczania zdalnego.
Kontrola
Brak dokumentacji papierowej nie jest przeszkodą w prowadzeniu systematycznej kontroli przebiegu nauczania. Szkoła posiadająca dziennik elektroniczny narzuca systematyczność dokonywania wpisów przez nauczycieli.
Inne regularne działania mogą być zróżnicowane.
Przygotowywanie przez nauczycieli tygodniowych rozkładów dla danej klasy, bieżące relacje z użyciem komunikatorów onlinowych, telefony mailing służą kontroli bieżących zdań nauczycieli w warunkach kształcenia na odległość.
Kontroli podlegać powinny następujące obszary:
- Realizacja podstawy programowej w warunkach edukacji zdalnej.
- Regularność oraz prawidłowość dokonywania wpisów tematów lekcyjnych do dziennika elektronicznego.
- Rytmiczność oceniania uczniów oraz z godność z zapisami statutowymi.
- Obecność uczniów na zajęciach. Sprawdzanie obecności na zasadach ustalonych na czas epidemii.
- Wypełnianie obowiązków wychowawczych przez nauczycieli, usprawiedliwianie, motywowanie uczniów, kontrolowani sytuacji rodzinnych, rozwiązywanie problemów wychowawczych, uczenie się w domu.
- Dostępność nauczycieli dla uczniów w czasie trwania nauczania zdalnego.
Wspomaganie
Przede wszystkich dotyczy to kwestii motywowania nauczycieli do podejmowania nowych wyzwań.
Uczenie się nowych narzędzi sprawić może wiele trudności. Warto pomyśleć o rozwiązaniach systemowych służących rozwojowi placówki. Wsparcie i pomoc w dostępie do narzędzi i technik wykorzystywanych w edukacji na odległość jest kluczowe.
Doskonalenie zawodowe nauczycieli i działania rozwojowe placówki skupione być powinny wokół nowoczesnych metod wirtualnych. Zasadne będą szkolenia w planowaniu pracy przy użyciu platform do zdalnego nauczania, konkretnych narzędzi TIK.
Warto również sprawdzać, jak przebiega komunikacja między nauczycielami, uczniami i rodzicami. Jakie narzędzia stosują nauczyciele w kontaktach z uczniami oraz czy sposoby komunikacji są zadowalające dla wszystkich stron?
Wspomaganie pacy nauczycieli w dobie pandemii koronawirusa to również konieczność organizowania pracy Rady Pedagogicznej w sposób zdalny. Warto postawić na jeden góra dwa sposoby komunikacji z nauczycielami.
Monitorowanie
Monitorowanie polega na ciągłym byciu na bieżąco w sprawach dotyczących narzędzi stosowanych przez nauczycieli, kontaktów z rodzicami i uczniami.
Znajomość problemów, które powstają podczas pracy zdalnej oraz ich skuteczne rozwiązywanie, to również element monitoringu zadań szkoły.
Odrębnym zagadnieniem jest monitorowanie przebiegu realizacji podstawy programowej w czasie kształcenia na odległość.
Na podstawie przepisów prawa rozporządzenie MEN z 25 sierpnia 2017 w sprawie nadzoru pedagogicznego, realizacja podstawy programowej przez nauczycieli podlega monitorowaniu.
Dyrektor powinien zatem zbierać i analizować informacje o działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, co służy odpowiedzi na pytanie, czy nauczyciele realizują podstawę programową kształcenia ogólnego.
Gromadzenie danych, ich interpretacja, wykrywanie błędów oraz ich korygowanie to podstawowe szczegółowe zdania w ramach monitorowania realizacji podstawy programowej.
Brakuje jednak konkretnych zapisów prawnych, na podstawie których można by dokonywać czynności monitorowania.
Możemy jednak przyjąć, że monitorować będziemy w sposób ilościowy np. sprawdzając liczbę zrealizowanych godzin z poszczególnych przedmiotów w odniesieniu do ramowych planów nauczania.
Warto również monitorować jakość zajęć edukacyjnych np. po przez stosowane metody, formy i narzędzia kształcenia.
Aby skutecznie sprawować nadzór pedagogiczny warto określić swoje oczekiwania wobec nauczycieli.
Zadania, które powinni wykonać nauczyciele muszą być jasne i konkretne oraz zawierać termin ich wykonania.
Bardzo ważną kwestią są również dokumenty sporządzone przez nauczycieli, na podstawie których dyrektor kontroluje, monitoruje, ewaluuje pracę szkoły.