W ostatnim dziesięcioleciu do metodyki nauczania wkraczają nowe metody, których zadaniem jest wywołać entuzjazm i chęć do nauki uczniów.
Odwrócona klasa, nauczanie projektowe, uczenie w innym kluczu odnoszą triumfy w alternatywnych szkołach na całym świecie.
Czy we współczesnym świecie można jeszcze czymś uczniów zaskoczyć? Jak zmienia się w związku z tym rola nauczyciela?
W XXI wieku stało się oczywiste, żeby efektywnie organizować proces uczenia się uczniów, musisz wpłynąć na ich emocje. Wywołanie entuzjazmu oraz nauka na pasjach, twórcze zadawanie pytań powodują aktywne uczenie się uczniów.
W świecie nowoczesnych technologii, Internetu i wszechobecnej cyfryzacji nie łatwo jest zaskoczyć ucznia i wywołać jego motywację, zapał do pracy.
Wiedza musi być dzisiaj nie tylko ładnie zapakowana, ale również podana w nieszablonowy sposób.
ODWRÓCONA KLASA
Salman Khan założyciel Akademii Khana jest twórcą nowoczesnej metody nauczania, zwanej odwróconą klasą.
Założeniem Akademii Khana jest uczenie się we własnym tempie, polegające na aktywnym uczeniu się uczniów.
Nauczyciel w takim procesie jest mentorem, tutorem, stojącym z boku przewodnikiem. Prowadzący zajęcia powinien zadawać trafne inspirujące pytania, które sprowokują uczniów do myślenia. Uczniowie uczą się również od siebie nawzajem. Wzajemne tłumaczenie sobie zagadnień jest efektywną formą nauki uczniów.
Nauczanie metodą odwróconej klasy jest pewnikiem interakcji z nauczycielem, ale również wzajemnej interakcji uczniów.
Nauczanie kreatywne
Istnieje nierozerwalny związek między kreatywnością, inteligencją człowieka, naukami humanistycznymi i ścisłymi.
Już w latach 90 XX wieku rząd brytyjski i inne kraje zaczęły wdrażać programy wspierające rozwój tej kompetencji. W roku 2019 również rząd Polski przychylił się za sprawą wymagań edukacyjnych na bieżący rok szkolny do postulatu rozwoju kreatywności wśród uczniów polskich szkół. W wielu szkołach wprowadzono naukę kreatywności jako przedmiotu dodatkowego w szkole.
Czy kreatywności da się jednak nauczyć?
Jaka jest natura kreatywności? Jakie jest jej znaczenie dla edukacji?
Ken Robinson definiuje kreatywność „ jako proces generowania oryginalnych pomysłów, które mają wartość”.
Z pojęciem tym wiąże się również wyobraźnia i innowacja. Wyobraźnia to podstawa, fundament, korzeń kreatywności. Innowacja natomiast to proces wprowadzania nowych pomysłów w życie.
Nie ma żadnej wątpliwości, że wszyscy ludzie są kreatywni, ponieważ jesteśmy istotami myślącymi.
Kreatywność to cecha, kompetencja właściwa tylko ludziom. Kreatywność przejawia się w naszym życiu na każdym kroku. Jej aspekty wkraczają do każdego z nauczanych przedmiotów w szkole, a nie tylko do plastyki, czy sztuki. Obecna może być tak samo w gotowaniu jak i w polityce, czy biznesie.
Każdy z nas jest kreatywny, ale nie każdy z nas tą umiejętność doskonali i ulepsza. Kreatywność wymaga doskonalenia naszej wiedzy, umiejętności i postaw w dziedzinach, które odgrywają w naszym życiu ogromne znaczenie.
Kreatywność niewątpliwie wymaga oceny, ewaluacji dostosowywania i ulepszania pomysłów, nad którymi pracujemy. Efekty końcowe różnią się od tego, co w pierwotnym zamiarze mięliśmy na myśli.
Kreatywność wymaga nie tylko doskonalenia, ale również koncentracji i myślenia, czy też testowania.
Dynamika pracy twórczej ucznia na lekcji jest wyzwaniem dla szkoły.
„Prawdziwym motorem kreatywności jest apetyt na odkrywanie i pasja do pracy samej w sobie”. Ken Robinson.
Motywacja uczniów w naturalny sposób powoduje nabywanie wiedzy i umiejętności. Dzięki naturalnej chęci z wewnątrz jesteśmy bardziej kreatywni i aktywnie uczymy się.
Uczenie w innym kluczu.
Dzielenie się entuzjazmem i pasją do nauki, do zgłębiania określonej dziedziny wiedzy to naturalna metoda zarażania tym ludzi wokół siebie. Dlatego dobrym pomysłem na efektywną naukę jest zapraszanie na lekcje w szkole pasjonatów różnych dziedzin.
Nagranie You Make me so Electric to efekt pracy w odwróconym kluczu. Jak zainteresować uczniów muzyką połączyć to co lubią z tym co nauczamy.
https://www.youtube.com/watch?v=2W9z-nrTQD4&list=RD2W9z-nrTQD4&start_radio=1&t=45
Nagranie, które Nail stworzył z grupą uczniów. Założył firmę Story Van Music.Neil w swoich warsztatach rzuca uczniom wyzwanie. Daje im. np. 40 minut na stworzenie melodii do reklamy telewizyjnej. Uczy ich również praktycznie, pokazuje jak się pisze piosenki, melodie, ponieważ warsztat w zawodzie muzyka to podstawa. Dzięki temu osiąga zaangażowanie i motywację uczniów.
Nauka to zabawa.
Przykładem takiego podejścia do nauczania jest kanał na you tube Asap science, gdzie nauka zamieniana jest w przedstawienie.
Program odpowiada na rożne prowokacyjne pytania: co było pierwsze kura czy jajo? Co by się człowiekowi stało, gdyby przestał spać?
To kombinacja merytorycznej wiedzy i sprytnych grafik, dzięki temu twórcy prowokują uczniów na całym świecie do poszukiwania rozwiązań, sprytnych odpowiedzi, a tym samym nauki.
Każda dziedzina wiedzy ma swoje zaplecze wiedzy, umiejętności, kształtowanych postaw, a więc kompetencji.
Trzeba się nauczyć czegoś do końca, żeby znaleźć coś ciekawego. Mitch Soffit i Greg Brown odwracają tę kolejność, dając najpierw apetyczny kąsek, a potem zadają pytanie i zachęcają do rozmowy, dyskusji poszukiwania.
Prezentacja materiału edukacyjnego to podstawa.
Wywołanie ekscytacji i zaciekawienia uczniów generalizuje sposób uczenia się uczniów. Nauczycielu wywołaj iskrę zaciekawienia wśród uczniów, a sukces gwarantowany.
Efektywna nauka to wiedza przedmiotowa, umiejętności praktyczne, ale to tylko pięćdziesiąt procent sukcesu. Drugie pięćdziesiąt procent stanowi wiedza na temat, jak ją przekazać w sposób efektywny, żeby zainspirować uczniów do uczenia się.
Podstawowa rzeczą nauczania jest ułatwianie uczenia się uczniów.
„Wspaniali nauczyciele są sercem wspaniałych szkół” mówi Ken Robinson.
Role nauczycielskie podczas procesu uczenia się uczniów:
- Inspirowanie, żeby inspirować samemu trzeba płonąć,
- Pewność: pomoc w nabyciu wiedzy i umiejętności przez uczniów, aby dzień po dniu byli pewni i niezależni w myśleniu i działaniu,
- Kreatywność: umożliwienie eksperymentowania, dociekania, zadawania pytań, oraz myślenia w sposób niezależny.
Uczenie projektowe.
Metodologia z jakieś dziedziny wiedzy + praca zespołowa + niezależne myślenie uczniów + eksperymentowanie
+ odkrywanie + naukowa treść= sukces edukacyjny.
Praca projektowa to tworzenie nauki multidyscyplinarnej.
Łączenie ze sobą przedmiotów generuje pomysły i odkrywa nowe możliwości.
Praca w terenie odkrywanie przedmiotów szkolnych zamiast ich przerabiania. Uczmy dzieci prezentowania wyników swojej pracy na forum publicznym.
Po co program nauczania?
Ustalenie ram tego, co uczniowie powinni wiedzieć, rozumieć oraz potrafić wykonać w sposób praktyczny. To swoista mapa edukacyjna, dzięki której uczniowie mają obraz tego czego będą się uczyć.
Programy nauczania budzą kontrowersje, podstawy programowe również.
Mówi się, że są przeładowane treściami. Najistotniejszą kwestią w realizacji treści podstawy jest odpowiedź na pytanie: co uczyć uczniów? W kontekście celów edukacyjnych, tych proponowanych przez Kena Robinsona.
W starożytnym Rzymie stawiano na program zorganizowany wokół 7 nauk głównych: gramatyka, retoryka, dialektyka, a więc logika, arytmetyka i geometria, muzyka i astronomia.
W kolejnych wiekach dodawano inne przedmioty, sport, dramat, muzykę, taniec, rysunek.
Klasyczny model edukacji dominuje jednak do wieku XIX . W tedy to wzrosło zainteresowanie naukami ścisłymi, technicznymi. To wtedy powstaje psychologia, pojęcie inteligencji i uczenia się.
Obecne programy nauczania powstały właśnie na kanwie doświadczeń tego okresu. Mają określoną strukturę, treści metody ocenianie.
Stworzona została hierarchia przedmiotów. Na jej szczycie jest matematyka, język oraz przedmioty ścisłe. Na samym dole znajduje się wychowanie fizyczne, przedmioty plastyczne i wizualne oraz muzyczne.
Ken Robinson „Kreatywne Szkoły”.