Gotowość szkolna określa dojrzałość dziecka do podjęcia nauki w klasie pierwszej.
W tym szerokim pojęciu zawierają się umiejętności dziecka w zakresie sfery jego najbliższego rozwoju.
Badając dziecko należy wziąć pod uwagę m.in. jego kompetencje emocjonalne, społeczne, rozwój fizyczny i intelektualny.
O tym czy dziecko podoła podjęciu wyzwania edukacyjnego decyduje wiele czynników indywidualnych, które mieszczą się w zakresie jego gotowości szkolnej.
Wiek dziecka oraz indywidualne różnie wynikające z miesiąca urodzenia wiążą się z nabywaniem przez dzieci poszczególnych umiejętności, niezbędnych dla podjęcia nauki w szkole.
Okres 5-6 lat charakteryzuje się dużą dynamiką rozwojową. To czy nasza pociecha urodziła się w styczniu, a więc na początku roku, czy raczej pod jego koniec może mieć ogromne znaczenie w nabywaniu np. umiejętności głoskowania, liczenia itp.
W jednej grupie dzieci sześcioletnich znajdują się różne dzieci. Indywidualne predyspozycje, rozwój powoduje zróżnicowanie wśród dzieci sześcioletnich. Na rozwój dzieci wpływają również różnice płciowe. Niektórzy chłopcy później nabywają niektóre umiejętności społeczne. Może się zdarzyć, że potrzebują jasno określonych zasad współżycia społecznego, a następnie konsekwentnego ich przestrzegania.
Badanie gotowości szkolnej obejmuje trzy sfery rozwoju dzieci: rozwój fizyczny, intelektualny i społeczny.
Największe różnice zauważa się w rozwoju intelektualnym dzieci pięcio- i sześcioletnich, choć nie bez znaczenia jest również rozwój fizyczny i społeczny. W tym obszarze również zauważalne są różnice.
Intensywna praca wychowawcza i dydaktyczna z dzieckiem ze szczególnym zwróceniem uwagi na motorykę małą i dużą może przyczynić się do większej sprawności fizycznej.
Należy również pracować nad rozwijaniem sprawności rąk oraz kształtowaniem prawidłowej lateralizacji.
Rozwój umysłowy dzieci sześcioletnich jest zindywidualizowany. Warto zwrócić uwagę na te dzieci, które otrzymały niskie wyniki diagnozy w zakresie funkcji poznawczych.
Można się zastanowić, czy nie byłoby zasadne skierowanie na badania do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej dzieci, które wykazują deficyty parcjalne w zakresie umiejętności szkolnych.
Z całą pewnością należy się skupić na pracy dydaktycznej, stosować ćwiczenia i zadania rozwijające pamięć krótkotrwałą, koncentrację uwagi, percepcję wzrokowo- ruchową, przygotowującą do nauki pisania. Wprowadzać ćwiczenia kształtujące postrzeganie słuchowe, słownictwo i poprawność językową. Należy cały czas poszerzać i budować wiedzę o świecie i zachodzących w nim zjawiskach związanych z przyrodą techniką i nauką. Poszerzanie wiadomości ogólnych, wiadomości i pojęcia matematyczne.
Rozwój społeczny to obszar rozwojowy dziecka, który również nacechowany jest indywidualnością.
Cały czas prowadzić pracę nad rozwojem społecznym dzieci, wprowadzać zasady i konsekwencje ich przestrzegać, uczyć podstawowych wartości i wpajać je. Uwrażliwiać na piękno otaczającego świata. Wprowadzać elementy oceniania kształtującego, dzięki którym dziecko będzie miało informację zwrotną na temat tego, co umie dobrze, a nad czym musi jeszcze popracować?
Należy również uwrażliwiać dzieci na zasady moralne, stosunek do dorosłych i do rówieśników, wskazywać na istniejące różnice. Kształtowanie rozwoju emocjonalnego odbywa się poprzez wprowadzanie na zajęcia ćwiczeń pobudzających i hamujących.