Wady wymowy u dzieci noszące miano kappacyzmu i gammacyzmu dotyczą tak zwanej grupy głosek tylnojęzykowych, do których zaliczamy: k, g, ale również na przykład głoskę h.
W obrębie głosek tylnojęzykowych należy wymienić: oprócz wyżej przytoczonych k, g, x, również ich zmiękczenia, a więc głoski: ki, gi, hi. Są to również głoski zwarto-wybuchowe, realizowane w tylnej części jamy ustnej z udziałem podniebienia miękkiego.
Wszelkie zaburzenia realizacji głosek k, g oraz ki, gi określane są mianem dyslalii wielorakiej, noszą odpowiednio miano kappacyzmu, gammacyzmu. Przyczyn zaburzonych realizacji głosek tylnojęzykowych należy upatrywać w niedostatecznej motoryce narządów artykulacyjnych, zaburzeniach słuchu fonematycznego bądź problemach z autokontrolą słuchową.
Są to głoski, które w języku dziecka pojawiają się dość wcześnie. Do ukończenia 3 roku życia dziecko powinno je opanować. Wady tych głosek najczęściej polegają na stosowaniu przez dziecko substytutów.
Substytuty dla k, g stanowią najczęściej głoski t, d, czasem p, b i h.
Przy wywoływaniu głosek tylnojęzykowych stosujemy metodę fonetyczną w połączeniu z metodą mechaniczną. Szpatułką naciskamy przednią część języka i przesuwamy całą jego masę do tyłu. Podczas takiego ułożenia języka prosimy dziecko o wymawianie dźwięku t lub sylaby ta. Przy takim mechanicznym ułożeniu języka powstaje zwarcie w tylnej części jamy ustnej, zwarcie to dotyczy języka i podniebienia miękkiego, które na chwilę stykają się ze sobą.
Naciśnięcie szpatułką czubka języka i przesunięcie całej masy językowej lekko do tyłu oraz jednoczesne polecenie wymawiania głoski t to najczęstsze metody postępowania logopedycznego. Dają one ładne i stabilne dźwięki.
W swojej praktyce stosuję również u pacjentów z tą wadą wymowy pozycję leżącą, dzięki której łatwiej jest uzyskać dźwięki k, g, h. W takim ułożeniu ciała łatwiej jest uzyskać zwarcie tylnej części języka i podniebienia miękkiego, dzięki którym możliwa jest realizacja k, g, h.
Uzyskany dźwięk k wprowadzam według metodyki postępowania logopedycznego do sylab, wyrazów, zdań i swobodnej wypowiedzi dziecka.
Deformacje głosek tylnojęzykowych spotykamy zazwyczaj w rozszczepach podniebienia. Są to przypadki bardzo rzadkie. Ze względu na to, że głoski te w rozwoju językowym dziecka pojawiają się jako jedne z pierwszych, najrzadziej ulegają deformacjom.
Głoskę h uzyskujemy poprzez przedłużanie wymowy głoski k, chuchanie z lekkim uśmiechem.
Przykładowy materiał do pracy z dzieckiem:
Ka, ko, ku, ke, ky
Kawałek
Kazik,
Koszyk,
Kubek
konik
Seria logopedyczna logofun zawiera zestawy ćwiczeń, których celem jest logopedyczny trening mowy. Już w wkrótce szczególny, specjalnie opracowane ćwiczenia pomogą twojemu dziecko pokonać wady wymowy, w tym również kappacyzm i gammacyzm.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej, napisz do mnie w panelu kontaktowym!