Szkoła prowadzi działania, które prowadzą do jej rozwoju.
Staje się ona zatem bardziej rozwinięta, lepsza, zmierza do sukcesu.
Każdy kandydat na dyrektora szkoły musi opracować swoją koncepcję funkcjonowania i rozwoju placówki edukacyjnej.
Wielu przyszłych dyrektorów szkół zadaje pytanie, co zawrzeć w tym strategicznym dokumencie rozwoju placówki?
Koncepcja skupiać się powinna wokół zmian rozwojowych związanych z kształceniem uczniów, wychowaniem, czy współpracą ze środowiskiem lokalnym z uwzględnieniem podmiotów edukacji, a więc uczniów, nauczycieli, rodziców.
Zawrzeć w niej należy również warunki organizacji kształcenia w szkole.
Skąd wynika motywacja doskonalenia i rozwijania szkoły?
Obecny świat nie jest stabilny.
Powszechna tolerancja i gotowość ludzi na zmianę są jego nieodłącznym atrybutem.
Powszechnie uważa się, że edukacja jest niekończącym się procesem.
Szkoła w nieustannej przebudowie, doskonaleniu się jest synonimem nowoczesnej nauki uczniów.
„Kto nie idzie do przodu, ten się cofa.” Tak mówił Johann Wolfgang von Goethe.
Otaczająca rzeczywistość jest niestabilna, chwiejna, wymagająca ciągłej adaptacji.
Codziennie obserwujemy namacalne dowody rozwoju cywilizacyjnego, naukowego, społecznego i ekonomicznego.
Najlepszym tego przykładem była zmiana związana z wdrożeniem kształcenia na odległość ze względu na epidemię Covid 19.
Każdy dyrektor, który podszedł do przeorganizowania pracy szkoły w sposób rozwojowy i perspektywiczny wygrał, ci którzy postawili na przetrwanie musieli zmierzyć się z presją środowiska rodziców i uczniów.
Aby stworzyć przydatną koncepcję funkcjonowania i rozwoju placówki edukacyjnej, należy przeprowadzić diagnozę.
Analizując pracę szkoły odpowiedz na pytania:
- Jakie są mocne/ słabe strony nauczycieli/pracowników?
- Co charakteryzuje proces edukacyjny w szkole?
- Jakie są wady/zalety bazy dydaktycznej/ lokalowej szkoły?
- Jak układa się współpraca ze środowiskiem lokalnym?
- Co pozytywnego/ negatywnego wnoszą do szkoły rodzice?
Budując koncepcję postaw przede wszystkim na potencjał ludzki.
To w ludziach, ich kwalifikacjach, postawach, motywacjach tkwi potencjał rozwojowy każdej placówki edukacyjnej.
Po drugie współpraca ze środowiskiem lokalnym.
Instytucje, organizacje, które działają dla dobra szkoły są w stanie przyczynić się do jej rozwoju, angażując swoje zasoby.
Sprawna organizacja działania zespołowego, komunikacja, umiejętność promowania placówki to ścieżką, którą podążać powinien każdy nowo powołany dyrektor.
W myśl sparafrazowanego powiedzenia Kazimierza Wielkiego „zastaliśmy szkołę drewnianą oddajemy wyremontowaną, skomputeryzowaną i nowoczesną”.
Postawa dyrektorska, jego motywacja do osiągnięcia celów rozwojowych szkoły są podstawą sukcesu.
Planując rozwój placówki oświatowej warto odnieść się do założeń zawartych w strategii rozwoju gmin, powiatów, czy województwa.
To w tym dokumencie zawarte są odrębne strategie oświatowe, które precyzują kierunki rozwoju dla szkół, przedszkoli.
Warto zadbać o spójność działania dyrektora w odniesieniu do zapisów zawartych w tych dokumentach.
Strategia edukacyjna samorządu lokalnego to podstawa budowania koncepcji funkcjonowania placówki edukacyjnej.
Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły planowana jest zazwyczaj na określony horyzont czasowy.
Przyjmuje się, że wyznacza ją okres kadencji dyrektora szkoły.
Koncepcja jest opisem wizji, a więc opisuje stan zastany pod koniec urzędowania dyrektora szkoły.
Jest to opis placówki rozwiniętej pod względem organizacji pracy, procesów edukacyjnych oraz kapitału ludzkiego.
Obszary rozwoju szkoły.
Analiza strategii lokalnej strategii rozwojowej oraz diagnoza stanu szkoły pozwolą na wyodrębnienie obszarów rozwoju szkoły oraz celów i kierunków rozwojowych placówki.
Posłużmy się przykładem.
Dyrektor w swojej koncepcji stawia na rozwój kompetencji TIK. Konsekwentne podążanie w kierunku realizacji tego celu, skomputeryzuje szkołę, wychowa nowoczesnego obywatela Europy, podejmie kroki w celu doskonalenia kadry nauczycielskiej w tym kierunku, otworzy szkołę na współpracę międzynarodową.
Oczekiwania rodziców, uczniów, nauczycieli.
Dyrektor musi spełnić wiele oczekiwań, dlatego powinien planować rozwój szkoły na wielu płaszczyznach równolegle.
Z jednej strony wysoka jakość edukacji, szeroka oferta edukacyjna, zajęcia pozalekcyjne rozwijające zainteresowania uczniowskie, z drugiej strony wysoki poziom nauczania, charakteryzujący się wysokimi wynikami na egzaminach, olimpiadach, konkursach przedmiotowych.
Organizacyjny rozwój szkoły.
Ze względu na to, że placówki funkcjonują w przepisach prawa oświatowego, należy dbać o organizacyjny rozwój szkoły.
Doskonalić szkołę należy pod względem statutowym, a więc dokumentacji prowadzonej w placówce, jak również w kontekście zarządzania placówką.
Można poprowadzić rozwój zarządzania w kierunku coraz większej partycypacji nauczycieli, uczniów, rodziców w procesie decyzyjnym w szkole.
Rozwój infrastruktury szkolnej.
Polepszanie warunków lokalowych, technicznych, materialnych dla organizacji procesów edukacyjnych uczniów to duże wyzwanie dla dyrektora szkoły.
Często wiąże się to pozyskiwaniem funduszy zewnętrznych.
Wśród wielu aspektów funkcjonowania szkoły warto rozwijać te strategiczne, dzięki którym rozwiną się warunki organizacyjne placówki oraz podniesie standard kierowania szkołą.
Bogata oferta edukacyjna, czy skuteczność w osiąganiu przez uczniów celów kształcenia i wychowania zmienią jednocześnie sposób myślenia o edukacji w szkole oraz stworzą przestrzenie wzajemnego dialogu twórców programu edukacyjnego szkoły.