Scyfrowany świat tworzy naturalne globalne środowisko wychowawcze dla naszych dzieci.
Anonimowość, nowe formy seksualności młodych ludzi, agresja, czy przemoc są jego integralnymi elementami.
Przed rodzicem i nauczycielem ważne zadanie: „pokaż swojemu dziecku/ uczniowi, jak korzystać z dobrodziejstwa cyfrowej cywilizacji”.
Aby móc mądrze wskazać drogę, musimy poznać niebezpieczeństwa.
Czy wszechobecna cyfryzacja jest zagrożeniem dla naszych dzieci?
Współczesne dziecko otoczone jest zewsząd elektroniczną informacją, coraz nowymi grami i aplikacjami nieułatwiającymi funkcjonowanie w codzienności. Nowe technologie zaspokajają każdą potrzebę człowieka często w nowy, wyrafinowany i niekonwencjonalny sposób.
Potrzeby kontaktów międzyludzkich zastąpione zostały przez media społecznościowe. To wirtualne miejsca spotkań, plotek gier współczesne substytuty podwórka.
Najnowsze badania z zakresu neurobiologii dowodzą, że zmienia się nie tylko środowisko dojrzewania młodych ludzi, ale również ich mózg.
Dla naszych dzieci małych i tych nastoletnich oczywiste jest równoległe istnienie świata realne i tego w wirtualnej przestrzeni. Ze względu na ambiwalentność często zacierają się granice między tym co wirtualne, a tym co naprawdę. Stwarza to niebezpieczeństwo w wychowaniu dziecka, odróżnianiu dobra od zła. Czy da się uniknąć niepożądanych zachowań ludzi?
W świecie wirtualnym anonimowość jest normą.
To nieodłączny obligatoryjny element cyberkultury. Nierzadko nie da się potwierdzić znalezionych w sieci informacji na temat osób, zachowań, zdarzeń. Ludzie w sieci reprezentują swoje poglądy, również te negatywne bez konsekwencji społecznych.
W świecie cyfrowym częsta zachowania niepożądane mogą znaleźć naśladowców oraz przestrzeń do akceptacji. Wszyscy pamiętamy głośny film z 2011 w reżyserii Jana Komasa „Sala samobójców”.
Seksualność w wirtualnym świecie.
Ze względu na niemierzalny obszar internetowych zasobów oraz brak możliwości jego weryfikacji zwiększa się dostęp do pornografii coraz młodszych dzieci. Dewastuje ona życie społeczne i moralne współczesnej młodzieży. Prowadzi do patologii życia społecznego.
Zniekształca również obraz rzeczywistości między dwojgiem ludzi, prowadząc do uproszczenia w interpretowaniu uczuć, relacji, emocji.
Obniża się nie tylko wiek inicjacji kontaktów seksualnych, ale również uproszczone zostają motywy jej podejmowania. Często popędy, zaspokajanie własnych potrzeb, stają się głównym powodem intymnych relacji międzyludzkich.
Cyfrowe media to drugie w kolejności miejsce propagujące pornografię wśród nieletnich. Nasycenie treściami o podłożu erotycznym w przekazie sieciowym jest bardzo duże. Minimalna aktywność nastolatka lub dziecka w tym temacie jest wystarczająca, by bez trudu znaleźć takie treści online.
W wyniku propagowania przez internetowy przepływ informacji tematyki, która kiedyś była tabu zmienia się moralność młodych ludzi.
Sedno sprawy ujął Jacek Kurzępa:
„ Młodzież w okresie rodzącej się i rozkwitającej seksualności poddawana jest wpływowi przekazów i krypto przekazów ze świata mediów, telewizji muzycznych i billboardów. Nagość, ekscentryczny obraz pulsującej erotyczności konkuruje z nudą klasy szkolnej, powolnością życia w domowej, przewidywalnej egzystencji i zrzędzeniem starych.”
Rywalizujące światy ten nudny rzeczywisty oraz medialny bogaty i kolorowy w zdjęcia oraz emocjonujący przekaz sprawiają, że dokonanie wyboru jest kwestią czasu.
Współcześnie pojawia się nowe pojęcie seksting, czyli autopornografia przy wykorzystaniu nowych mediów.
To wynik mody oraz zafascynowania erotyką młodych ludzi.
W USA w 2008 r to zjawisko dotyczyło co piątej osoby w wieku nastoletnim, a jego skala rośnie. Samotność młodych ludzi w rzeczywistości przekłada się na ich wzmożoną aktywność w sieci. Anonimowość w sieci rozprzestrzenianie się jak wirus informacji, które do niej przenikają wpływają na kolejne zagrożenie, np. ośmieszenie się młodych ludzi, izolację, szantaż.
Zawsze towarzyszy temu silny stres, którego konsekwencje są destrukcyjne, łącznie z samookaleczeniem się oraz próbami samobójczymi.
Agresja i przemoc w wirtualnym świecie
Kontrola społeczna w cyfrowym świecie jest ograniczona. Z tego właśnie powodu często dochodzi tam do lobbingu, czy cyberbullyingu.
Cyberbullling to akt agresji względem innego użytkownika sieci. Agresja ta wykorzystuje kanały internetowe i jest powszechna w sieci.
Jak dzielimy cyfrową agresję określaną mianem cyberbullyngu?
Sławomir Kania w swoim artykule stosuje następujący podział:
- Flaming- przemoc słowna o charakterze zaciekłej kłótni na forach i blogach,
- Prześladowanie- długotrwale krytykowanie i stosowanie obelg wobec innego użytkownika sieci,
- Oczernianie- fałszowanie faktów dotyczących ofiary i ukazywanie jej wyłącznie w negatywny sposób,
- Podszywanie się- ośmieszanie poprzez całkowitą bądź chwilową kradzież tożsamości internetowej,
- Ujawnianie- przemoc o charakterze wykorzystywania treści niejawnych i intymnych dotyczących ofiary,
- Wykluczenie- ograniczenie dostępu do grona rówieśniczego na portalach,
- Cybernękanie- śledzenie osoby w jej realnym środowisku z wykorzystaniem cyberprześladowania,
- Happy slapping- przemoc fizyczna udokumentowana za pomocą kamery, aparatu, telefonu rozprzestrzeniona w sieci.
Cyberagresja to równocześnie przemoc rówieśnicza dotyczy grupy adolescentów. Problem ten związany jest z cyfrowym światem i będzie narastał wraz z rozwojem technologii internetowych.
Samotność w sieci
Komunikacji między ludźmi w realnym świecie nie da się zastąpić.
Dzięki niej pełnimy role społeczne oraz szukamy sposobów rozwiązywania konfliktów. Znajdujemy również rozwiązania, jak zabezpieczyć się przed odrzuceniem społecznym? Niemożliwe jest to w świecie cyfrowym.
Z badań wynika, że młodzi ludzie świat wirtualny kojarzą z negatywnymi emocjami, natomiast realne spotkanie z drugim człowieka z pozytywnymi emocjami.
Sherry Turkle mówi o tak zwanym „syndromie wspólnej samotności”. Media społecznościowe łączą ludzi pogłębiając uczucie osamotnienia. Samotność również w sieci sprzyja uzależnieniom behawioralnym.
Wyizolowanie społeczne na skutek utonięcia w morzu nowoczesnych mediów niesie ze sobą katastrofalne skutki. Jest jedną z przyczyn samobójstw wśród młodych ludzi.
Dostępność treści o tej tematyce w sieci jest czynnikiem, na który należy zwracać uwagę.
Odżywianie
Internet jest idealną przestrzenią dla reklamodawców, również produktów przyczyniających się do chorób, w tym nadwagi.
W USA przeprowadzono badania, według których promocja słodyczy przyczynia się do ich konsumpcji, a w konsekwencji do nadwagi i otyłości wśród ludzi.
Dziecko ma skłonność do uogólnionych przekazów internetowych. Oczywiste jest, że kojarzenie pozytywnego bohatera z opakowania na niezdrowym produkcie zachęcać będzie do jego konsumpcji.
Pojawiają się często uzależnienia od jedzenia młodzi ludzi, na skutek zaburzonego systemu nagrody.