Rzecz o społecznościach dyrektorskich w Polsce.
Dyrektorzy szkół w czasie epidemii spotkali się z wieloma wyzwaniami, którym nie łatwo było sprostać.
Nowa sytuacja edukacyjna w jakiej znalazła się Polska szkoła, trudne doświadczenia stanowiły próbę ognia dla wielu przywódców szkół w całej Polsce.
To oni w osamotnieniu i braku zrozumienia stali na czele okrętu podczas sztormu, silnych wiatrów nieswatającej zmiany.
W podobnej sytuacji byli również nauczyciele, uczniowie oraz ich rodzice, dla których chrzest bojowy zdalnej edukacji codziennie była próbą pokonywania własnych słabości oraz walki z osamotnieniem i izolacją w domach.
Poszukiwanie wsparcia.
Wielozadaniowość dyrektorów szkół nie jest rzeczą nową oraz łatwą. W czasie epidemii okazało się, że to właśnie dyrektorzy szkół stanęli na pierwszej linii frontu organizując pracę szkoły w nowych warunkach zdalnej edukacji.
To właśnie potrzeba wsparcia i wymiany doświadczeń skłoniła mnie do decyzji o podjęciu Studiów Podyplomowych dla Liderów Oświaty w Centrum Edukacji Obywatelskiej.
To niesamowite, że po 3 latach przerwy nastąpiła reaktywacja SPLO, w czasie Burzy i Naporów związanych ze zmianami w edukacji.
Silniej niż kiedykolwiek dyrektorzy szkół potrzebują pomocnej dłoni dla efektywnego przewodzenia w szkolnych społecznościach.
Studia SPLO organizowane są w ramach przedsięwzięcia „Szkoły Uczącej się” w partnerstwie m.in. z Polsko- Amerykańską Fundacją Wolności, Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Kadry Kierowniczej Oświaty oraz Collegium Civitas w Warszawie. Są to studia z 20 letnią tradycją przekutą w jakość i rangę.
Formuła studiów jest bogata w merytoryczne wykłady, pracę w grupach polegającą na pokazaniu wielowymiarowych doświadczeń dyrektorskich, co uczy wiele, przede wszystkim w zakresie przywództwa edukacyjnego oraz procesu uczenia się w polskich szkołach.
Wsparcie, współpraca, wymiana doświadczeń, partnerstwo są kluczem dla efektywnego przewodzenia w jednostkach polskiego systemu oświaty.
Wyzwania.
Polska szkoła jest w pętli nieustającej zmiany.
Ostatnia reforma oświaty strukturalnie zmieniła szkołę generując szereg wewnętrznych komplikacja dla pojedynczych szkół. Życie w pandemii wpłynęło na zmianę naszej mentalności oraz spowodowało kryzys relacji międzyludzkich.
Wszystko to odbywa się w szerokim kontekście globalnych problemów, z którymi boryka się ludzka cywilizacja.
Dyrektorzy szkół muszą adaptować się do ekstremalnych warunków funkcjonowania współczesnej szkoły tworząc przestrzeń dla rozwoju uczniów.
Kształt polskiej szkoły zależny jest od uczniów oraz ich rodziców. Obecnie w Polskich szkołach mamy do czynienia z pokoleniem urodzonym po roku 2000, a ich rodzice należą do pokolenia lat 80 i 90. Praca z ludźmi wymaga wiedzy na temat specyfiki funkcjonowania ludzi zależnej od przemian polityczno- społecznych.
Pandemia spowodowała zmianę strukturalną lekcji. Lekcje w sieci są krótsze oraz zdominowane przez brak bezpośredniej interakcji nauczycie- uczeń.
Stąd wynika potrzeba odpowiedniego zarządzania zmianą w szkole.
Każdy proces musi mieć lidera.
Kompetencje nabyte na studiach SPLO oraz społeczności dyrektorskie są w stanie sprostać temu trudnemu zadaniu, jakim jest zarządzanie w szkole w czasie pandemii.
Kiedy dyrektor będzie kompetentny, sprawniej pokieruje zmianą w szkole.
Dobrostan dyrektora.
Pierwszym krokiem na drodze do sprawnego zarządzania jest dbanie o siebie. Mówił o tym dr Jacek Strzemieczny w swoim wykładzie inauguracyjnym „Dyrektor troszczący się”.
Zmiana zaczyna się w nas samych. Dobrostan dyrektora przekłada się na decyzje służące szkole. Następnie warto zadbać o :
- Dzielenie się przywództwem,
- Dobrostan członków społeczności szkolnych,
- Aktywację prospołecznej motywacji do pracy i nauki,
- Oczekiwanie dobrej edukacji dla wszystkich uczniów.
Relacyjna wizja szkoły.
Pandemia pokazała, że ważne są przede wszystkim relacje.
Podstawowym kierunkiem pracy szkoły jest zatem jest zatem wspólne prowadzenie nauczania i wychowania uczniów przez zespół nauczycieli łącznie z kadrą kierowniczą.
Dlaczego zatem taka wizja jest trudna do zrealizowania?
Ponieważ w polskiej szkoły brakuje współpracy i współdziałania.
Głęboko odczuwalna samotność nie jest wynikiem braku chęci, ale raczej przeładowania obowiązkami zarówno nauczycieli, jak i uczniów. Podstawa programowa, ilość przedmiotów, sprawdzianów, co zabiera czas, który w dzisiejszych czasach jest na miarę złota.
Kultura współpracy nauczycieli.
Doskonalenie nauczycieli nie jest zależne od udziału w kursach i szkoleniach, ale od współpracy w szkole, polegającej na wymianie doświadczeń.
Relacje między nauczycielami, kadrą kierowniczą oparte na szczerości, otwartości, zaufaniu są podstawą „Szkoły uczącej się”. Najdoskonalszą formą doskonalenia i rozwoju jest uczenie przez doświadczenie.
Przywództwo skoncentrowane na uczeniu się uczniów.
Warunkiem budowania dobrej szkoły są wspólne cele i oczekiwania członków jej społeczności. Jakiej edukacji chcą rodzice, uczniowie i nauczyciele mojej szkoły?
Scalenie wzajemnych celów i oczekiwań jest krokiem milowym na edukacyjnej drodze.
Jakość nauczania to z jednej strony zasoby, którymi dysponujemy, ale również „siła zbiorowej sprawczości nauczycieli”.
Wzajemne wsparcie służy rozwojowi.
literatura: „Widoczne uczenie się nauczycieli” J. Hattie.